Vegan beweging heeft nog een lange anti-racistische weg te gaan
Gisteren was ik bij het congres “Veganisme – een inclusieve beweging?” in Rotterdam. Ik ben al bijna dertig jaar veganist en nog een paar jaar langer actief in de anti-racisme beweging. Al die tijd heeft er een grote kloof bestaan tussen beide bewegingen, maar gelukkig lijkt daar nu enige verandering in te komen. De vier sprekers gisteren hadden goede verhalen. Maar een aanval vanuit het publiek op een zwarte spreekster, en de manier waarop daar vervolgens mee werd omgegaan, laten zien dat er nog heel veel anti-racistische strijd te voeren is binnen de veganisme beweging.
De zwarte Amerikaanse activist Christopher Sebastian hield twee scherpe politieke toespraken. Hij had het onder andere over het erkennen van de “personhood” van dieren en dat hun communities zijn gemarginaliseerd. Hun leefgebieden zijn gekoloniseerd en gentrified en alleen al daardoor is het openen van de kooien onvoldoende. We moeten ook een wereld creëren waar dieren én mensen in vrijheid kunnen leven. Hij benadrukte dat veganisme geen kwestie is van dieet of gezondheid, ook al roepen sommige beroemde veganisten dat. Uit onderzoek blijkt dat verreweg de meeste mensen veganist zijn geworden vanwege dierenbevrijding en het klimaat, en het is aan ons om te zorgen dat juist mensen uit gemarginaliseerde communities voorop lopen in de beweging, en niet allerlei filmsterren en zo. Ook de lezingen van Geertrui Cazaux over validisme en Lisa Jansen over bodyshaming waren zeer de moeite waard.
Als laatste voor de eetpauze sprak Naomie Pieter, die onder andere actief is in de queer en anti-racisme beweging. Tijdens haar lezing “Corned beef & All Lives Matter” liet ze veel andere mensen aan het woord. Ze vroeg aan het publiek hoe men aankeek tegen anti-racisme, vroeg een zwarte vrouw het podium op te komen om te vertellen over de invloeden van slavernij en kolonialisme op de voedingsgewoonten van Surinaamse Nederlanders, en gaf de racistische leuze All Lives Matter een onverwachte veganistische draai waar carnivore white supremacists wel wakker van zullen liggen. Tot zover alles goed.
‘Incident’
Maar toen ze wilde afsluiten met een kort punt over de Partij voor de Dieren, sloeg de vlam in de pan. Ze liet een dia zien met een quote over het Amsterdamse raadslid Van Lammeren die begin dit jaar tegen Bij1-raadslid Sylvana Simons zei dat ze moest gaan zitten en nederig moest zijn. En voordat Pieter iets kon zeggen, begon iemand van de partij in de zaal te briesen dat ze de kans moesten krijgen om het goed uit te leggen, en meer in die richting. Er ontstond enige ophef in de zaal van mensen die vonden dat Pieter eerst haar verhaal moest kunnen afmaken.
Toen het weer wat stiller was, zei een oudere witte man voorin de zaal tegen Pieter iets als: “Ik weet wel wat jij wilt, jij bent op zoek naar het conflict, hè?”. Waarop zij hem vroeg: “Ken je me dan?”. In de heel korte woordenwisseling daarop suggereerde hij dat hij wel wist hoe ze was. Meteen greep voorzitster Imane Nadif in. Ze ging letterlijk tussen Pieter en de witte man en de rest van het publiek in staan, en zei dat het afgelopen moest zijn.* Dat dit zo echt niet kon. Ze nam Pieter letterlijk in bescherming, en dat terwijl het voor haar als eveneens niet-witte vrouw evenmin een veilige omgeving was. Ze hield haar microfoon even opzij en vroeg Pieter of ze zo nog door wilde, maar die had er om begrijpelijke redenen even genoeg van. Nadif sloot daarna meteen af met de opmerking dat we er na de pauze mogelijk nog wel op in zouden gaan.
Meteen daarop zijn de organisatoren en een aantal anti-racisten, waaronder ook ik, bij Naomie gaan staan om haar een veilig gevoel te geven, voor zover dat natuurlijk nog mogelijk was. We bespraken wat er gebeurd was, hoe het toch altijd weer zo ging. Nadif, Christopher Sebastian en iemand van de organisatie overlegden daarop met Pieter of en hoe ze verder zouden gaan, hoe het ‘incident’ bespreekbaar te maken.
Veiligheid
Een aantal mensen was nog tijdens de woordenwisseling al grommend weg gelopen, en later in de rij voor het eten hoorde ik mensen zeggen dat het tot dan toe zo goed was gegaan, maar dat dit niet de manier was om over racisme te praten. Pieter zou te onvriendelijk hebben gereageerd op de onschuldig bedoelde opmerking van de witte man, en daarmee de sfeer hebben verpest. In werkelijkheid reageerde Pieter uiterst vriendelijk op de super agressieve opmerkingen van de witte man, die al zijn vooroordelen over zwarte mensen op haar leek te projecteren. Hij kende haar niet, maar wist al tevoren wat voor ‘soort’ ze was.
Er waren in de zaal onder de pakweg 125 mensen hooguit vijf of zes zwarte mensen, waaronder de sprekers Pieter en Sebastian, en het was voor haar dus bepaald geen veilige sfeer. Het hele ‘incident’ maakte duidelijk dat zwarte mensen in de vegan beweging van harte welkom zijn, zolang ze de witte middenklasse-vrede maar niet verstoren. Ik kan me heel goed voorstellen dat die impliciete boodschap helder en duidelijk aankwam bij alle aanwezige niet-witte mensen. Een zwarte deelnemer aan het congres vertelde me in de pauze nog dat men hem bij binnenkomst in eerste instantie had verwezen naar een andere ruimte waar de muziek was.
Vergeving
Na de pauze bleek zo’n beetje de helft van het publiek al weg. De paneldiscussie werd gestart alsof er niets was gebeurd. De eerste stelling had geen enkele betrekking op het veelzeggende ‘incident’ van voor de pauze. De tweede stelling ging over het aanspreken van elkaar op “uitsluitend gedrag” en tot mijn verbazing ging men daar abstract en puur procedureel over praten. Pas toen ik vroeg of we het niet over het zeer concrete tastbare ‘incident’ van voor de pauze moesten hebben, kwam er een korte discussie op gang.
(Wat ik op dat moment niet wist, was dat in overleg met Pieter besloten was om niet direct over het ‘incident’ te beginnen, maar eerst even de sfeer te proeven of het enigszins veilig was om erover te beginnen. Het was dus zeker niet zo dat Nadif of de organisatie besloten had om het verder in de doofpot te stoppen.)*
Een kameradin uit de anti-racisme beweging legde in aansluiting op mijn opmerking haarfijn bloot hoe gewelddadig de witte man was geweest en dat het niet kon om daar zo makkelijk overheen te stappen. Daarop kwam er een klein aantal witte mensen met aanvullingen, waaruit bleek dat er gelukkig toch wel enig anti-racistisch bewustzijn in de zaal was. Ook de instemming die ik proefde om me heen, stelde me wat dat betreft enigszins gerust.
Na vijf tot zes van zulke op zich prima opmerkingen vroeg een witte vrouw of de oudere witte man, die zelf inmiddels al vertrokken leek, vergeven zou kunnen worden. Waarop een zwarte vrouw in het publiek aangaf dat dat in principe wel mogelijk was. Dat leidde tot een zichtbaar grote opluchting onder het publiek en een zeer luid en relatief langdurig applaus. We hadden vergiffenis gekregen, we waren geen slechte mensen en konden over tot de orde van de dag. En dat gebeurde vanzelfsprekend ook. Er was zoveel meer over te zeggen geweest, en ik wilde dat eigenlijk wel via een vraag inbrengen, maar ik zat op dat moment helemaal achterin en kon niet goed zien hoe Pieter erbij zat. Of ze nog wel zin had om weer opnieuw midden in de strijd te belanden. Daarom zag ik er maar vanaf, en na een tijdje tandenknarsen ben ik maar vertrokken. Het congres liep sowieso op zijn einde.
Slakkentempo
Ik heb in de loop der tijd enige stukken geschreven over de problemen van veganisme en de dierenbevrijdingsbeweging met anti-racisme (stukken die ik nu zeker anders zou schrijven). Het was goed om te zien dat er gisteren minstens een flinke handvol bekenden uit de anti-racisme beweging aanwezig was. En ook door anderen werden er soms best dingen gezegd die getuigden van flink wat kennis van anti-racistisch gedachtegoed. Natuurlijk waren er de mensen die zeiden niet voor ‘alles’ tijd te hebben (goed antwoord van iemand: “Maar je kan beginnen om geen boodschappen te verspreiden met racisme, zoals over honden eten in Korea, of seksisme, zoals veel materiaal van Peta”) en natuurlijk waren er voornamelijk vegans op af gekomen die interesse hebben in “inclusiviteit”, en natuurlijk waren de minst anti-racistische mensen na de pauze misschien al boos weg, maar toch leek het flink wat beter dan toen we begin jaren negentig contact hadden met vegan- en dierenorganisaties die werkelijk niets “van politiek” wilden weten. Die naar eigen zeggen niet links en niet rechts waren en daardoor de deur wagenwijd open zetten voor alles dat rechts en racistisch was. Er is vooruitgang, maar wel met een slakkentempo.
Eric Krebbers
Noot:
- Ik heb mijn stuk op een aantal punten aangepast. In mijn eerste versie schreef ik volkomen ten onrechte dat Nadif de witte middenklasse-vrede had willen bewaren door zowel de witte man als Pieter aan te spreken op hun gedrag. Ik dacht dat te zien, vanuit mijn positie schuin achter de witte man, en mijn verwachtingen speelden daarbij een grote rol. Zo van: de witte organisatie wil voorkomen dat witte gevoelens gekwetst raken, de discussie afbreken en doen alsof de waarheid ergens in het midden ligt. Doordat ik door die bril keek, nam ik onvoldoende waar in welke positie Nadif zich als niet-witte vrouw bevond en hoe ze Pieter juist beschermde. En zo kwam mijn ergernis van na de pauze ook doordat ik het gevoel had (veroorzaakt door mijn wantrouwen jegens de erg witte vegan beweging) dat men het gesprek over het ‘incident’ trachtte uit de weg te gaan, terwijl in werkelijkheid Nadif en de organisatie alles op alles gezet hadden om Pieter in bescherming te nemen en haar te laten bepalen wanneer er nog over wat gesproken zou worden. Ik wil Nadif bedanken voor de tijd en moeite die ze erin gestoken heeft om mij dit inzicht te geven en ik wil me hierbij verontschuldigen voor de fouten in mijn eerdere versie. Fouten waarmee ik haar in een volkomen verkeerd daglicht heb gezet. (Eric, dinsdag 15 mei.)
Het leek me wel goed om hier ook even het verhaal van Naomie zelf te delen (van Facebook):
Sooooo about yesterday!
I was invited to “Congres: Veganisme – een inclusieve beweging?” .. And.. to be honest! im still processing what happend.
But it turned violent.
[Small recap]
So, I was towards the end of my presentation. And i had a clip ready of Johnas van Lammeren, the chairman of the Party for the Animals in Amsterdam (Partij voor de Dieren), where he told Sylvana Simons, to sit down and be humble.
I wanted to talk about this incident and his statement. And make the connection of this party, that stands for all of this progressive ideas… but then still take part in producing racism, islamophobia, pro-police violence, etc….
So, i asked who voted for Partij voor de Dieren?
Little did i know, that this question would produce so much emotion. I said the party’s name wrong, and the new chairman of the party, yelled through the room, correcting me.. And then he stood up, interrupting me, to give a whole speech about the party, mind you… Im still in my presentation! Afterwards, after the break and stuff…We continued with a panel and he publicly said sorry. Not really directed to me tho.. But more in general! At least something.
This was still okay… And okay to handle.. But then this older wh1te men yelled at me, that i was doing this on purpose.. That im here to provoke people.. And that he knows for sure, because he knows ‘me’.. Or at least my ‘intentions’. Where i responded with: Wow, do you know ? ‘Do you know me’? And i told him to stop. ‘We are stopping here’. STOP! While he still kept yelling at me.
Mind you this was text behind me on the screen(its in Dutch tho):
‘Een wit, mannelijk raadslid dat tegen een zwarte vrouw zegt dat zij haar mond moet houden en nederig moet zijn. Een raadslid wat totaal ontploft tegen een zwarte vrouw omdat iemand het over ‘witte’ mensen durft te hebben.’
Some people called it a weird reenactment of the clip, that i wanted to show. and Its crazy, that the clip that i wanted to show.. Happend to me in real life, at the conference.
Im happy that ‘learned’ from this… But damnn.. Does it always have to through violence of a black female* body, before people learn?
Read the full recap by Doorbraak!
Thanks for the support
Ik schaam me diep als 54 jarige witte man, dat een andere witte man dit soort uitlatingen deed. Ik stond er midden in en er borrelde woede/schaamte/onrecht in me op. Ik ben het eens dat de vegan gemeenschap met een slakkengangetje vooruit gaat, dit soort congressen en de compassie voor al wat leeft is nodig. Dank Naomie en sorry voor wat je is aangedaan
Verschrikkelijk dat dit gebeurde, Naomie Pieter. Wij, de organisatoren, keuren zulk gedrag ten strengste af. Het maakt des te duidelijker dat het congres heel erg nodig is. We realiseren ons dat racisme, seksisme, discriminatie en uitsluiting binnen onze beweging grote problemen zijn. En de reden dat we het congres organiseren is juist om dergelijk gedrag en denken aan de kaak te stellen en aan te pakken en de beweging meer inclusief en verwelkomend te maken voor iedereen.
Eerlijkheid gebiedt ons om te zeggen dat we behoorlijk overdonderd waren door wat er gebeurde – we hopen dat we adequaat hebben gereageerd, maar beseffen ons ook dat we hier niet goed genoeg op voorbereid waren, terwijl we een dergelijke gebeurtenis hadden kunnen verwachten. Daarvoor bieden we jou onze excuses aan. Heel fijn dat het er tijdens de paneldiscussie nog over kon gaan. Ook al kon het altijd beter – daar gaan we aan werken voor de volgende keer.
Onderwerpen op de volgende editie zullen zeker white privilege, white fragility en het leren omgaan met kritiek en leren luisteren omvatten. Daar moeten we nog heel hard aan werken – dankzij jouw lef, durf en dapperheid om als zwart persoon op dit voornamelijk witte congres te spreken is dit ons nog duidelijker geworden. We zijn je dankbaar voor de wake-up call, maar betreuren het dat dat ten koste van jou moest gaan.
Wat een onzin.
Ik was die “witte man”. Toen Naomie met haar slidescreen kwam en vroeg naar lidmaatschap van de PvdD vond ik dat een onnodige provocatie van een tot dan toe succesvol en inspirerend verlopen dag. Waarom verdeeldheid zaaien in een beweging die alle strijders van alle kleuren en alle leeftijden nodig heeft? Ik had daar geen zin in en dat liet ik blijken. En met succes. Overigens ben ik niet weg gegaan en tot het laatst gebleven. Ik heb ook de lachwekkende situatie meegemaakt waarin mensen mij meenden te moeten “vergeven”. Ik ben geen lid van een kerk! Ook niet van de veganistische of antiracisme kerk. Ik heb niemands “vergiffenis” nodig. Ik ben een heteroseksuele blanke man van middelbare leeftijd. Daar kan of wil ik niks aan veranderen. Net zoals Naomie een jonge zwarte vrouw is met een andere seksuele geaardheid. Daar kan of wil ze ook niks aan veranderen, denk. Alleen het ouder worden zal ze niet tegen kunnen houden. Zij heeft ook niks aan een of andere hooghartige “vergiffenis” van mijn kant omdat ik vond en vind dat ze op een stomme manier onnodig provoceerde en verdeeldheid zaaide waar eenheid geboden is.
Nogmaals. Ik ben geen lid van een kerk. Ik ben ook geen lid van de PvdD. Ik ben geen veganist maar flexitarier. Ik heb waarschijnlijk nog veel vooroordelen. Wie niet? Ik maak nog steeds veel fouten. Wie niet? Mijn interventie kwam niet voort uit een reactie op wie Naomie is maar op de inhoud van wat ze zei en wat ze deed. Dat stelde ik ter discussie. Dat heeft niks met ras of leeftijd te maken.
Ik ben al heel mijn leven lid van een beweging die strijd tegen elke vorm van onderdrukking en uitbuiting. Tegen kapitalisme, kolonialisme, racisme, seksisme en wat dan ook. Ik ga graag in discussie maar ik laat me niet in een daderrol dringen, en ik vind het zielig als medestrijders meteen een zelfgekozen slachtofferrol kiezen. Daar wordt onze gezamenlijke strijd niet sterker van.
Ik wens jullie allemaal veel wijsheid toe.
We komen elkaar vast nog wel ergens tegen in onze strijd voor een betere wereld.
Met kameraadschappelijke groet,
Theo Coskun, 68 jaar, wonend in Rotterdam
Schokkende gebeurtenis, indrukqwekkend verslag van Naomi, helder en nuttig artikel van Eric. Dank.
Ik wilde graag nog iets delen n.a.v. gisteren en de vraag die op het einde door iemand gesteld werd: ”of we onszelf wilden uitdagen met de vraag of we ‘de man’ konden/wilden vergeven”. Ik denk niet dat dit de juiste vraag was om te stellen. Deze vraag impliceert een goed – kwaad dualiteit waarbij ‘de man’ slecht was en ‘wij, als pubiek’ goed, en hiermee in de positie om te vergeven.
Echter: wat er einde middag gebeurde was exemplarisch voor een systeem van onderdrukking waarin wij ons allen bevinden en waaraan wij allemaal (bewust en onbewust) mee doen. Vooral de witte, cis-gender (mannen), heteronormatieve, abled-bodied, mensen onder ons.
De ‘uitdaging’ om na te denken over of je hem kan/wil vergeven leidde naar mijn mening de aandacht af van waar het echt om gaat, namelijk dat deze structuren van oppressie zich in de hele maatschappij, in de hele vegan beweging, en in ons allemaal persoonlijk bevinden – in grotere en kleinere mate en op verschillende vlakken.
Deze man deed niets nieuws en wat er gebeurde gebeurd al jaren overal.
De eigenlijke vraag die wij onszelf moeten stellen is:
Toen deze structuren van oppressie pijnlijk zichtbaar werden in hetgeen einde middag gebeurde tussen enkelen uit het publiek en Naomie Pieter, wat was mijn reactie? Hoe voelde ik mij toen? Wat gebeurde er in mij? Wat voelde ik gebeuren in de zaal?
Analyseer dit en gebruik dit om de bestaande structuren van oppressie, in de maatschappij, de beweging en jezelf te zien, te herkennen en te begrijpen – want alleen door radicale zelf-reflectie kan er verandering komen in dit systeem.
<3
Theo Coskun: anti-racisme is geen kerk. Vreemde definitie voor een broodnodig iets. Ik ken je verder niet, maar deze zienswijze van je behoeft wel herziening. Doe je best, want je bent nooit te oud om te leren. 😉
Beste Theo Coskun,
Fijn dat je openstaat voor discussie. Ik doe graag mee!
Ik begrijp dat jij, als iemand het gebrek aan inclusiviteit binnen de PvdD aan de kaak wil stellen, vindt dat dit onnodig provocerend is en verdeeldheid zaait waar eenheid geboden is. Dit gebeurde op een congres wat georganiseerd wat voor en door de vegan beweging en wat ging over het thema inclusiviteit.
Als we dit niet hier kunnen bespreken, waar dan wel? Ik wil wel dat we binnen de vegan beweging, en andere bewegingen die strijden tegen uitbuiting, het hebben over systemen van uitbuiting, en dat we incidenten waaruit iets dergelijks blijkt, moeten benoemen en bespreken. Anders wordt het nooit wat met onze beweging en strijden we uiteindelijk tegen elkaar.
We delen hetzelfde doel: eenheid.
Eenheid bereik je echt pas als iedereen mee doet en alle vormen van uitsluiting besproken en aangepakt worden. Racisme verdwijnt niet als je zegt het niet te zien.
Goed en helder artikel!
Ik kreeg in eerste instantie niet mee wat de man zei, maar hoorde Naomie wel meermaals duidelijk ‘stop!’ zeggen, waar niet op werd gereageerd. Ik hoop dat ik een volgende keer als er iets gebeurt minder lang als versteend blijf toekijken maar in durf te grijpen. We waren naar Naomies verhaal aan het luisteren met een reden, maar ze kreeg niet eens de kans om het af te maken. Heel jammer en niet oké dat het zo gelopen is.
Beste Elz,
het congres ging over Veganisme en Inclusiviteit. En de eerste 3 sprekers hielden zich prima aan dit thema. Vooral de Amerikaanse gast, Christopher Sebastian, was in zijn beide lezingen zeer inspirerend met zijn oproep voor “Radical Veganism” en zijn kijk op Sociale Media. Ook Geertui Cazaux had een interessante bijdrage over Veganisme en Validisme. Aan het slot kwam Naomie Pieter en toen ging het mis.
Want ik snap werkelijk niet wat een woordenwisseling in een Amsterdamse Gemeenteraad ook maar iets te maken heeft met Veganisme of Inclusiviteit. Natuurlijk snap ik wel dat het verkiezingstijd is en dat sommige leden van Bij1 of GroenLinks het leuk vinden om de PvdD te bashen. Maar daar had ik geen zin in. Ik ben geen lid van de PvdD, ik stem er ook niet op. Ik kwam om iets te leren over Veganisme en Inclusiviteit en ik ben blij dat mijn interventie succes heeft gehad. Of mag ik als man geen mening hebben? De discussie hier en op FB volgend zijn velen van mening dat je je mond moet houden als je blank bent (racistisch) of als je een man bent (sexistisch), en als je oud bent kom je ook nog eens intimiderend over op een jongere?
Beetje zielig allemaal. Beste Elz, op deze slappe manier gaan we nooit geen enkele strijd winnen……..maar ik wens iedereen nog steeds alle wijsheid, maar vooral moed en doorzettingsvermogen. In Rotterdam hebben we de wapenspreuk “Sterker door Strijd”, en ook “Hand in hand kameraden”…….zelf ben ik meer van “Voorwaarts en solidariteit” in plaats van verdeeldheid zaaien om partijpolitieke redenen.
Met kameraadschappelijke groet,
Theo Coskun
Er worden een aantal zaken verkeerd weergegeven in dit artikel.
– De presentatie van Pieter verliep vanaf het begin erg rommelig. Zo was Pieter niet op de hoogte van de paneldiscussie die achteraf zou plaats vinden, waardoor er tijd verloren is gegaan. Ineens stond onaangekondigd iemand anders een verhaal te vertellen. Kortom. Zeer rommelig (En verre van inclusief)
– Intonatie van Pieter schuurde hier en daar. Waardoor irritatie en een discussie ontstond tussen Pieter en een vrouw over het gebruik van ’transvrouw’, waar Pieter geïrriteerd op reageerde.
– Toen het over het incident ‘Lammeren’ zou gaan, was er nog eens discussie ontstond, waarbij de partijvoorzitter van PvdD ineens opsprong om vooral aan te geven dat hij open stond voor discussie.
– Het incident niet was geëscaleerd als:
* Pieter niet gebeten had gereageerd. Frictie beantwoorden met frictie is niet de manier.
* Als de gespreksleider direct had ingegrepen. Dat liet ook op zich wachten. Daarom was ik voortijdig de zaal uitgelopen omdat ik niet het gehakketak aankon.
* Theo Cuskun überhaupt niet de drang had gehad om Pieter aan te spreken op het feit dat Pieter antagonistisch bezig was (Wat overigens klopte). En zich niet verder liet verleiden tot verdere escalatie.
Verdere opmerkingen wat ik hierbij heb is. Dat ik het vreemd vind dat er op het moment van het incident door de schrijver zelf niet is ingegrepen. En dat er een ander persoon van kleur moest ingrijpen om het incident te laten sussen. Maar wel bereidt was om een stuk te schrijven met een duidelijk eenzijdig narratief die niet strookt met de werkelijkheid met dat de gehele vegan beweging problematisch zou zijn. Een beetje raar voor een antiracisme beweging.
Ook de lezing dat Naomie Pieter slachtoffer is van een ‘potencieel racistisch’ beweging, klopt ook niks van. Als zij de zaal goed had aangevoeld dan had zij zich een andere houding aangemeten en was er weinig aan de hand geweest.
Ik las net alle bovenstaande reacties op mijn stuk nog eens op mijn gemak door. Ik wil nog wel een en ander toevoegen.
@Theo Coskun. De discussie die Naomie wilde starten over het optreden van Van Lammeren heeft niets te maken met partijpolitiek. Ik denk dat je van elke partij (met uitzondering misschien van Bij1) wel voorbeelden kan vinden racisme, of minstens van een gebrek aan anti-racisme. Alle partijen in de Tweede Kamer steunen ook het door en door racistische migratiebeheersingsbeleid, hooguit wil een enkele partij wat scherpe kantjes afvijlen. Er was dus geen sprake van “verdeeldheid zaaien om partijpolitieke redenen”. Het racisme zit veel dieper dan de oppervlakkige tegenstellingen tussen wat partijtjes.
Je schrijft: “Ik snap werkelijk niet wat een woordenwisseling in een Amsterdamse Gemeenteraad ook maar iets te maken heeft met Veganisme of Inclusiviteit”. Natuurlijk snap je dat best. Een vooraanstaande vertegenwoordiger van de dierenrechtenbeweging heeft zich daar uiterst racistisch opgesteld jegens een vooraanstaande vertegenwoordigster van de anti-racisme beweging. Dat is uiterst relevant, omdat het toont dat er een enorm gebrek aan anti-racistisch bewustzijn heerst in de dierenrechtenbeweging. En de hele bijeenkomst was volgens mij bedoeld om het daarover te hebben.
Dat er racisme voorkomt in de vegan/dierenrechtenbeweging (net als overal elders in de samenleving trouwens) betekent dus dat er verdeeldheid heerst. Naomie probeerde die verdeeldheid in haar praatje te benoemen. Het is absurd dat jij dan over haar schrijft dat ze “op een stomme manier onnodig provoceerde en verdeeldheid zaaide waar eenheid geboden is”. En dat ze vervolgens “een zelfgekozen slachtofferrol” zou kiezen. Naomie zaaide dus geen verdeeldheid, maar wees op de al bestaande verdeeldheid. Elz reageerde hierboven terecht op jou: “Eenheid bereik je echt pas als iedereen mee doet en alle vormen van uitsluiting besproken en aangepakt worden. Racisme verdwijnt niet als je zegt het niet te zien.”
“Mijn interventie kwam niet voort uit een reactie op wie Naomie is maar op de inhoud van wat ze zei en wat ze deed. Dat stelde ik ter discussie. Dat heeft niks met ras of leeftijd te maken”, schrijf je Theo. Ik vraag me eerlijk gezegd af of je op een vooraanstaande oudere witte man, bijvoorbeeld een bekende politicus, net zo agressief gereageerd zou hebben. Of dat het toch net wat makkelijker is om je zo op te stellen tegenover een jonge zwarte vrouw zonder machtspositie. Maar goed, laat ik je op je woord geloven. Je hebt het niet bewust gedaan omdat ze zwart en jong is, of je kans gezien omdat ze jong en zwart is…
Maar dan nog had jij je kunnen (moeten!) realiseren dat het voor haar, als zwarte jonge vrouw, op een podium met 100+ onbekende witte koppen voor zich, objectief heel onveilig is om allerlei concrete vormen van racisme ter sprake te brengen. Naomie was zich daar, weet ik bijna zeker, vanaf minuut één acuut bewust van. Het kan je nauwelijks ontgaan zijn hoe andere zwarte Nederlanders de laatste jaren massaal bedreigd werden nadat ze racisme aankaartten, denk aan Sylvana Simons, Quinsy Gario, Jerry Afriyie en Mitchell Esajas. En ga nu niet roepen dat de vrijwel witte georganiseerde vegan beweging zo heel anders is dan de rest van de samenleving. De bijeenkomst werd niet voor niet georganiseerd! Het is in die context, van een bij tijd en wijle extreem vijandige samenleving én een witte beweging, waarin jouw verbale ingreep een onsmakelijk karakter kreeg. Voor Naomie en de voorzitster zal het gevoel geweest zijn: daar gaan we weer! Dat je jouw eigen positie in die context niet snapt is diep problematisch.
Dat je het niet wilt begrijpen, dat je je eigen positie en privileges niet onder ogen wilt zien, blijkt des te meer uit deze passage in je reactie: “De discussie hier en op FB volgend zijn velen van mening dat je je mond moet houden als je blank bent (racistisch) of als je een man bent (sexistisch), en als je oud bent kom je ook nog eens intimiderend over op een jongere? Beetje zielig allemaal.” Het punt is niet dat je je mond moet houden – hoewel dat ook wel eens mag – maar meer dat je jouw visie als geprivilegieerde oudere witte man niet centraal gaat stellen op zo’n bijeenkomst over racisme en seksisme. Alleen al omdat Naomie er vanwege haar positie in de samenleving, vanwege haar ervaringen, gewoon veel meer van weet.
@Chris Dorsman. Jij lijkt helemaal geen idee te hebben van het racisme dat de samenleving doordrenkt en structureert. Het is ongehoord: je legt de verantwoording voor de verbale agressie vrijwel volkomen eenzijdig Naomie, bij het slachtoffer ervan. Volgens jou zou haar praatje “erg rommelig” geweest zijn en “verre van inclusief”. Haar “intonatie (…) schuurde hier en daar” en ze was “antagonistisch bezig”. Als ze “niet gebeten had gereageerd” was “het incident niet geëscaleerd”. Had ze “een andere houding aangemeten had was er weinig aan de hand geweest”. Kortom, je beweert dat ze de aanval vanuit het publiek aan zichzelf te danken had.
Haar praatje echter was juist uiterst inclusief: ze liet heel veel andere mensen aan het woord. Wat jij het liefst had gezien, kennelijk, was dat ze racisme in de beweging niet aangekaart had en dat ze de aanval vanuit het publiek gelaten over zich heen had laten komen. Maar de tijd dat witte mensen eenzijdig de sfeer konden bepalen, en zwarte mensen tot een tweederangsrol konden veroordelen, die hebben we gehad. Er wordt terug gevochten tegen racisme, en stekelig reageren is daarbij hard nodig om door te dringen tot in de witte hersenen. Als racisme aankaarten party poopen is, nou… dan moet dat maar. Onze rol als witte mensen is de zwarte activisten die daarbij voorop lopen te steunen. En niet hen te tone policen. Of zelfs schuldig te verklaren aan de ophef die ontstaat wanneer ze zich verzetten als witte mensen hen blijven weigeren als gelijke te behandelen, zelfs als ze een podium hebben gekregen van een organisatie.
@Eric
“Jij lijkt helemaal geen idee te hebben van het racisme dat de samenleving doordrenkt en structureert. Het is ongehoord: je legt de verantwoording voor de verbale agressie vrijwel volkomen eenzijdig Naomie, bij het slachtoffer ervan.”
Ten eerste wil ik aangeven dat het mij stoort dat je er vanuit gaat dat ik, als POC, niet het idee zou ondersteunen dat racisme niet structureel zou zijn. Als dat het geval zou zijn geweest dan had ik niet aanwezig geweest op de symposium. Verder geef je in jouw reactie blijk dat je een bepaalde superioriteit wilt uiten, waar ik niet gediend van ben.
Verder op de inhoud:
Je kan niet iemand tot slachtoffer bombarderen als de persoon in kwestie zelf de situatie veroorzaakt heeft. En afleidend van de reacties vanuit het publiek waaruit juist een oproep werd gedaan om inclusiever te praten over transgender-vrouwen waarop Naomie geïrriteerd antwoord gaf. En de ronduit agressieve reactie op Theo Cuskun die haar aansprak op haar gedrag, geeft geen enkele blijk van dat er sprake is van slachtofferschap.
“Volgens jou zou haar praatje “erg rommelig” geweest zijn en “verre van inclusief”. Haar “intonatie (…) schuurde hier en daar” en ze was “antagonistisch bezig”. Als ze “niet gebeten had gereageerd” was “het incident niet geëscaleerd”. Had ze “een andere houding aangemeten had was er weinig aan de hand geweest”. Kortom, je beweert dat ze de aanval vanuit het publiek aan zichzelf te danken had.”
Dat is geen bewering, dat is een feit. Ondersteund door de reacties en de oproepen vanuit het publiek. Waar jij ook bij aanwezig was.
“Wat jij het liefst had gezien, kennelijk, was dat ze racisme in de beweging niet aangekaart had en dat ze de aanval vanuit het publiek gelaten over zich heen had laten komen.”
Bij een presentatie aan het geven bent wat controversiële delen bevat, is het noodzaak dat je goed luistert hoe het publiek reageert en daar een gepaste reactie op geeft. Dat is geen ’tone-policing’. Dat is de BASIS van het geven van presentaties.
“Maar de tijd dat witte mensen eenzijdig de sfeer konden bepalen, en zwarte mensen tot een tweederangsrol konden veroordelen, die hebben we gehad.”
Op het moment dat geen enkel wit persoon Theo Cuskun aanspraak op zijn gedrag, hebben mensen van kleur nog steeds een tweederangsrol om de hete kooltjes uit het vuur te halen. Kortom. Waarom bleef jij als wit persoon stil?
“Er wordt terug gevochten tegen racisme, en stekelig reageren is daarbij hard nodig om door te dringen tot in de witte hersenen.”
Dus bewust ongefundeerde irritatie opwekken bij door geïrriteerde reacties te geven is hard nodig? Sorry. You lost me here. Het publiek was vrij nieuwsgierig en positief naar andere sprekers. En die deden soms ook stevige uitspraken gedurende hun presentaties en daar waren geen problemen.
“Onze rol als witte mensen is de zwarte activisten die daarbij voorop lopen te steunen.”
Steunen betekent dus vaak ook niet stil zijn en op de rug wrijven als troost. En dit is dus ook een van de punten waarop witte antiracisme-activisten vaak niet begrijpen wat hun feitelijk rol hoort te zijn. Wat soms weleens betekent dat je vanuit die rol andere witte personen moet aanspreken op hun gedrag.
“Of zelfs schuldig te verklaren aan de ophef die ontstaat wanneer ze zich verzetten als witte mensen hen blijven weigeren als gelijke te behandelen, zelfs als ze een podium hebben gekregen van een organisatie.”
Als je fout bezig bent, ben je fout bezig. Huidskleur, levensbeschouwing, seksuele voorkeur, gender, etc verandert dit niet. Je doet nu net alsof alle vormen van sociale vaardigheden ineens er niet toedoet als deze aspecten spelen in de naam van de strijd. Dat is absurd en juist schadelijk voor diezelfde strijd.
Het idee op basis van een incident wat voorkomen had kunnen worden met het narratief dat de algehele vegan beweging waar het publiek van deze symposium verre van representatief voor was wel zeer racistisch zou zijn klopt verre van. En doet geen recht aan het algehele publiek die daar met goede bedoelingen aanwezig waren.