Verklaring van actiegroep Helden Van Nooit over bekladding beeld van Piet Pietersz Hein
Piet Pietersz Hein was een Nederlandse sleutelfiguur in het vrijmaken van de weg voor de transatlantische mensenhandel in tot slaaf gemaakte West-Afrikanen. Een moordenaar en een dief die stal van samenlevingen in onder andere Mozambique, Goa, Java, en de Molukse Banda-eilanden, allemaal met toestemming en onder toezicht van de Nederlandse Staten-Generaal. Hein hoort niet op een voetstuk, want Hein is nooit een held geweest. In de 17e en 18e eeuw stond Hein bekend als een van de meest agressieve vechtadmiraals onder de Nederlandse zeerovers – een reputatie die hij mede te danken had aan een vergeldingsactie op de Molukse Banda-eilanden. In 1609, toen Bandanese dorpshoofden drie Europese handelaren doodden omdat de handelaren de vestiging van een fort probeerden af te dwingen, werd het gehele dorp, onder Heins bevel, door de Nederlanders uitgemoord. In 1629 beroofde Hein de Spaanse Zilvervloot van een buit die bestond uit gestolen schatten afkomstig uit Honduras, Mexico, Venezuela en Colombia. Deze geroofde rijkdom, waaronder duizenden ponden goud, zilver, parels, verfstoffen, huiden en kruiden, werd in z’n geheel meegenomen naar Amsterdam waar een enkel gestolen object tot op de dag vandaag in het bezit is van het Rijksmuseum. Maar waarom? Dieven zijn géén rechtmatige eigenaar van geroofde rijkdom. Met Heins roofgoederen bekostigde de West-Indische Compagnie (WIC) in 1630 een vloot die Pernambuco in Noord-Brazilië overviel en in bezit nam: een bezetting die de Nederlandse mensenhandel in het Atlantische gebied op gang bracht. Om de reeds aanwezige werkkampen van suikerplantages en suikermolens (opgezet door de Portugezen) te bemannen, drongen de koloniale terroristen aan op een massale toevoer van tot slaaf gemaakte dwangarbeiders. Als gevolg gaf de WIC-directie vanuit Amsterdam de dehumaniserende opdracht om bij alle WIC-handelsposten langs de West-Afrikaanse kust tot slaaf gemaakte mensen als handelswaren in te kopen. Zo werd Nederland, in de periode van 1636 tot 1648, de grootste handelaar van tot slaaf gemaakte mensen in het Atlantische gebied. De verheerlijking van de rol die Hein heeft gespeeld als zeerover en als wegbereider voor de immense Nederlandse mensenhandel in tot slaaf gemaakte West-Afrikanen, spreekt boekdelen over de eurocentrische focus van de Nederlandse canon. Het standbeeld van de rovende moordenaar is daarbij een schaamteloos vertoon van koloniale nostalgie. Deze koloniale benadering van de geschiedenis is deel van het institutioneel racisme dat zwarte en niet-zwarte gemeenschappen van kleur tot op de dag van vandaag onderdrukt. Want wiens verleden wordt hier centraal gesteld, en wiens leed gaat hiervan ten koste? De geschiedenis dient herschreven te worden. Piet Hein is een held van nooit!
Helden Van Nooit op Instagram
Interessant en leerzaam artikel, wat zien jullie dan het liefste met het standbeeld gebeuren?
Persoonlijk zie ik ze het liefst naar een museum gaan. Of ermee doen wat iemand op social media voorstelde: een beeld maken van mensen die het beeld omtrekken, met het originele beeld erin verwerkt. Zodat we niet de zeeschurk op een voetstuk zetten, maar de anti-racisten die zijn verering bekritiseren.