Vierduizend Turkse nationalisten probeerden Armeniërs in Almelo te intimideren
Op 2 juni kwamen naar schatting vierduizend Turkse nationalisten naar Almelo om te protesteren tegen een nieuw monument ter nagedachtenis van de Armeense genocide. Het monument was onthuld op 24 april, de dag dat de genocide in 1915 begon, en staat op het privéterrein van de Armeense Apostolische Kerk. Ontkenning van de massamoord is een van de hoekstenen van de Turkse staatsideologie.
Nationalistische en fundamentalistische organisaties hadden het protest georganiseerd. Er deden demonstranten mee van het extreem-rechtse Grijze Wolven-platform Turkse Federatie Nederland (TFN), de stichting Turks Islamitisch Culturele Federatie (TICF) en van de Europese tak van premier Erdogans fundamentalistische AK-partij, de Unie van Europese Turkse Democraten (UETD). Ook de achterban van Milli Görüs was aanwezig, net als een flink aantal Azerische Grijze Wolven. Het lijkt erop dat de Turkse consul-generaal een aantal organisaties opgedragen heeft om mee te doen aan het protest, en de moskeeën van Diyanet zouden gratis bussen hebben geregeld. Diyanet is het Turkse staatsorgaan voor religieuze zaken.
Provocatie
De organisatoren van het protest eisten officieel dat het woordje genocide van het monument wordt afgehaald, maar veel demonstranten wilden het hele monument weg hebben. “Wij willen geen haatzaaiend monument”, stond op spandoeken, alsof de Armeniërs en niet de nationalisten en fundamentalisten haat zaaien en onderdrukken. De Armeniërs zouden het monument volgens hen alleen geplaatst hebben “om sociale en maatschappelijke onrust te veroorzaken in ons land”. Het Almelose gemeenteraadslid van Turkse afkomst Ugur Çete was een van de initiatiefnemers van de demonstratie. Hij noemde het monument maar liefst “een provocatie tegen 1,5 miljard moslims wereldwijd”.
Volgens de website Ravage werden er bij het protest teksten gescandeerd als “Karabach zal het graf van de Armeniër worden”. Met “Karabach” wordt gedoeld op Nagorno-Karabach, een regio in de Kaukasus die formeel tot Azerbeidzjan behoort maar die onder Armeense invloed staat. Ook was er op het protest een Mehter Takimi-band met oude Ottomaanse uniformen en muziek. Uniformen dus van het leger dat de genocide pleegde.
Gedenkteken voor Turken
Çete kwam overigens eerder zelf met plannen om in Almelo juist een gedenkteken te plaatsen voor Turkse slachtoffers die gemaakt zouden zijn door Armeniërs. Ook organiseerde hij drie jaar geleden een discussiebijeenkomst over de Armeense genocide. Hij nodigde toen zo’n honderdvijftig Twentse bestuurders uit, maar er kwamen slechts drie Almelose raadsleden opdagen: Gerwin Kamphuis van Lokaal Kansrijk Almelo (LKA) en Ruud Borgman en Nazan Kirkagaç van de PvdA. Op de bijeenkomst sprak onder meer de Turkse professor Kemal Cicek, die uiteraard ontkende dat er een genocide heeft plaatsgevonden. Volgens hem waren de Armeniërs de eigenlijke agressoren, waren er helemaal niet zoveel mensen omgekomen in 1915 en was er al helemaal geen sprake van genocide. Kortom, hij debiteerde de vaak gebruikte nationalistische retoriek om genocide te ontkennen of te bagatelliseren.
Hoewel het inmiddels bijna honderd jaar geleden is, wil de Turkse staat nu pas schoorvoetend toegeven dat er een deportatie van Armeniërs heeft plaatsgevonden. Daarbij wordt wel benadrukt dat die destijds “noodzakelijk” zou zijn geweest. Nog steeds weigert men echter te erkennen dat dat ging om een daad die onderdeel uitmaakte van een vooropgezet plan om het Anatolische grondgebied te zuiveren van de eeuwige last van die christelijke Armeniërs. In de ogen van de Turkse staat is het uit huis halen van honderdduizenden mensen en hen met geweld en onder dwang duizenden kilometers laten lopen naar een Syrisch woestijngebied en hen onderweg laten sterven van de honger, ziekte of door aanvallen en verkrachtingen door criminele benden geen daad van genocide, maar simpelweg een noodzakelijke oorlogsmaatregel.
Hoeksteen
Die politiek van ontkenning is zeker niet nieuw binnen het Turks nationalistische politieke discours. Denk aan het decennia lang ontkennen van het bestaan van de Koerden. Sinds de oprichting van de Turkse staat in 1923 hebben er veel massamoorden plaatsgevonden en de politiek van ontkenning heeft tot doel om ook toekomstige moordpartijen mogelijk te maken. In 1937 werden de alevitische Zaza Koerden massaal gedeporteerd en vermoord. In 1955 werden overgebleven Griekse en andere christelijke minderheden in grote getale gedeporteerd en vermoord in Istanboel en Izmir. Van 1978 tot 1980 vonden er massamoorden plaats op alevieten in diverse Turkse steden. In 1993 werden in Sivas alevieten, kunstenaars en schrijvers vermoord. In 1998 kwamen 15 mensen om bij protest tegen de moord op een alevitische geestelijke in de wijk Gazi in Istanboel. Ook werden honderden mensen vermoord en gedeporteerd, of ze verdwenen, tijdens de vuile oorlog tegen de Koeren in de jaren 90. Na geen enkele van al deze moordpartijen zijn de verantwoordelijken opgepakt of bestraft. Integendeel, vaak kregen ze hoge posten in het staatsapparaat als beloning voor hun misdaden. En straffen zou ook niet kunnen, want dan zou erkend moeten worden dat de Turkse staat, en de nationalisten onder haar hoede, helemaal niet zo onschuldig zijn als ze lijken. Dat zou een ernstige verzwakking betekenen van de nationalistische en fundamentalistische ideologie die tot op de dag van vandaag niet schuwt om minderheden en andersdenkenden met alle middelen te onderdrukken, of als laatste redmiddel te vernietigen.
Ontkenning van de Armeense genocide heeft niet alleen tot doel om vol te houden dat er geen zuivering heeft plaatsgevonden van een miljoen mensen, verspreid over het Anatolische grondgebied van Erzurum tot aan Istanboel. Het zorgde er ook voor dat de Armeniërs en hun religie, cultuur en gewoonten geheel uit het collectieve geheugen zijn gewist, alsof ze nooit hebben bestaan. De linkse journalist van Armeense afkomst Hrant Dink die, ondanks de enorme hetze tegen hem door de Turkse staat, probeerde om een dialoog op gang te brengen tussen Turken en Armeniërs, niet alleen over de genocide maar ook over hoe de twee in de toekomst broederlijk zouden kunnen samenleven, werd uiteindelijk door Turkse nationalisten met hulp van de Turkse veiligheidsdienst vermoord. Pas na zijn dood kwam bij een veel groter deel van de Turken het besef dat de Armeense genocide niet alleen een etnische zuivering is geweest van een totale bevolkingsgroep, maar ook een gehele vernietiging van al het sociaal-culturele erfgoed van een bevolkingsgroep die duizend jaar in Anatolië heeft geleefd. Velen kwamen er toen pas achter dat hun vroegere buren Armeniërs waren geweest en waarom die van de ene op de andere dag plots waren verdwenen.
Verantwoording afleggen
Turkse fascistoïde nationalisten en fundamentalisten zien het als hun ultieme taak om iedereen tegen te houden die dit verhaal naar buiten wil brengen of zichtbaar wil maken, of het nu in Turkije is of in het buitenland. Daarom was er in 2001 eveneens protest tegen een Armeens monument, toen in Assen. Daarom verstoorden nationalistische jongeren in 2006 in Rotterdam een lezing van Taner Akcam over de Armeense genocide. Daarom wordt er druk uitgeoefend op parlementsleden om de genocide te ontkennen. Daarom wordt er zo ontzettend agressief gereageerd op een artikel in Ravage over de Almelose protesten. Allemaal facetten van het ontkenningsdiscours dat toekomstige moorden mogelijk wil blijven maken. Iedere keer als de bloedige geschiedenis van Turkije zichtbaar wordt gemaakt, is dat een klap in het gezicht van nationalisten en fundamentalisten. Een moorddadige geschiedenis waar ze ooit verantwoording voor zullen moeten gaan afleggen.
Toen niet, nu niet, nooit meer. Wij zijn allen Armeniërs.*
Bülent Yilmaz
* Deze slogan werd geroepen toen Hrant Dink werd begraven. Dat was uniek, omdat Armeens zijn (Ermeni of Ermeni dolu) in het Turks vaak wordt gebruikt als scheldwoord.
Ik denk niet dat ze er verantwoording over hoeven af te leggen. Ben het eens met alles wat je schrijft, behalve dat laatste. Er zijn vele genocides gepleegd, de meesten door westerse landen op moslims en inheemse volkeren van Amerika, Afrka, Siberie en Australie. Hier zijn vele eeuwen overheen gegaan en er is geen enkele indicatie dat de westerse landen hiervoor ooit verantwoordig hoeven af te leggen. Aangezien de Armeense genocide al heel lang geleden is, zal dit ook zo gaan op termijn. Tenzij er verschillende eisen worden gesteld aan moslims en christenen.
@Ihsan, goed om te horen dat we het eens zijn over deze kwestie. Jij hebt op jouw beurt helemaal gelijk dat er nauwelijks tot geen verantwoordelijkheid wordt afgelegd voor de meeste massamoorden.
Dat klopt dus, maar dat betekent niet dat je er niet naar kunt streven dat alle massamoordende staten (en noem mij een staat en ik wijs je een massamoord aan…) verantwoording af moeten leggen, juist om te voorkomen dat ze ermee door kunnen gaan, zoals Bülent ook aangeeft. Want dat is natuurlijk het grootste probleem: de geschiedenis is niet terug te draaien, maar we kunnen wel zorgen dat ie niet hetzelfde doorgaat.
Het Nederlandse verleden van kolonialisme, slavernij en koloniale massamoorden heeft nog steeds gevolgen nu voor de omgang met zwarte Nederlanders, en voor de houding van de Nederlanders en de Nederlandse staat ten aanzien van de landen buiten het kapitalistische kerngebied.
Er worden, door ons, dus geen “verschillende eisen gesteld aan moslims en christenen”, en sowieso snap ik niet wat die geloven ermee van doen hebben. We stellen misstanden aan de kaak en bestrijden ze (althans dat proberen we), waar ze ook plaatsvinden. Hooguit hebben we een voorkeur voor strijd tegen staten die ons meer nabij staan, zoals bijvoorbeeld Nederland en Turkije, omdat de families van flink wat Doorbraak-leden uit een of beide landen komen. Het is daarbij ook te makkelijk, en gevaarlijk, als je als activist steeds alleen zou wijzen op de problemen van andere staten en niet op die ‘van’ jezelf. Als je daar ook op doelde, dan heb je helemaal gelijk!
@Ihsan Ik denk dat je met verantwoording afleggen bedoelt dat de Turkse staat herstelbetalingen doet aan de slachtoffers van de genocide. Als je daar op doelt, dan zou ik dat persoonlijk helemaal niet verkeerd vinden. Maar ik denk dat het veel belangrijker is voor veel nakomeling van de slachtoffers dat hun leed erkend wordt. Dat er nog steeds propaganda wordt gemaakt dat Turken niks te verwijten valt, dat eigenlijk Armeniërs de agressors waren, dat het aantal slachtoffers veel lager was, dat houdt de dialoog tussen de twee bevolkingsgroepen tegen en de vijandigheid verder in stand. Het is een trauma dat nog steeds niet is verwerkt. En ook niet minder belangrijk is, wat ik in mijn artikel ook aankaart, dat zolang de verantwoordelijken, ik noem ze misdadigers met als hoofdmisdadiger de Turkse staat zelf, niet erkennen dat er in het verleden foute dingen zijn gedaan en ze elke keer makkelijk wegkomen, dan werkt dat als katalysator voor meer pogroms. Erdogan zegt: het zit niet in onze aard en cultuur om genocide te plegen. Recente voorbeelden laten zien dat het juist hun, en met hun doel ik op nationalisten en fundamentalisten, karaktereigenschap is om bloedbaden aan te richten en vervolgens te ontkennen. Zolang we we met hen niet afrekenen ligt een volgende pogrom altijd op de loer. Niet voor niks richt Erdogan laatste tijd zijn pijlen weer op alevieten.
De Armeense Genocide is een FEIT!
Niet vergeten dat er ook super veel Aramese/Assyrische & Grieken (heel toevallig ook christenen) zijn vermoord en dit is ook een genocide geweest. We kunnen het ook de Christenlijke genocide noemen als je het mij vraagt i.p.v de Armeense,Griekse en Aramese Genocide. De Turken (niet allemaal) hebben de Armeense bevolking helemaal uitgeroeid in nu Oost-Turkije. Turken moeten dit gewoon erkennen anders zijn ze net zo laf als hun voorouders om baby’s te vermoorden en minderjarige vrouwen te verkrachten. Imams riepen in 1915 uit de moskee’s dat als je 10 Armenen vermoordt je naar de hemel gaat en je zondeloos kan gaan leven. Ik heb echt niks tegen moslims, ik heb zelf veel vrienden die moslim zijn en ik heb juist respect dat ze tenminste in God geloven i.p.v de meeste mensen in Nederland. Ga nu niet zeggen dat de Armenen een genocide hebben gepleegd op de Turken of op de Azeri’s. Het klopt dat de Armenen in de oorlog rond 1990 een Azeri dorp hebben platgebrand, met 150-200 doden, maar als je dit een genocide gaat noemen en de dood van 1,5 miljoen Armenen niet dat moet je beseffen dat je iq niet hoger is als 80. De Armeense bevolking is de oudste ter wereld nog levende. Wij bestaan sinds 2492 v.chr maar er zijn nog maar 10 miljoenen armenen op de wereld. Wij zijn vaak bezet genomen door de Perzen, Turken en Arabieren, maar het gaat nooit lukken om ons over te nemen, InsAllah zoals jullie zeggen gaat er geen bloed meer worden vergoten en zal er vrede zijn tussen onze volkeren.
Jezus zal ons altijd beschermen
Alle moslims die zich schuldig hebben gemaakt aan moord of beroving van Armeense levens en eigendommen zullen nimmer het paradijs betreden, zo heeft profeet Mohammed ( sallallahu alaihi wa sallam ) en zijn vele opvolgers in een decreet bepaalt. Het rest dus de nazaten van van de daders niets anders dan vergeving te vragen.
“I, Muhammad, the son of Abdallah, prophet and servant of God, I pay my respect to Patriarch Apraham, I honor him and all archbishops, bishops, and priests in Jerusalem, Damascus, and Arab regions, in other words, those people who are subject to Jerusalem, such as Ethiopians, Copts, and Assyrians. I recognize and guarantee their monasteries, churches, educational centers, properties and lands. I, Prophet Muhammad, with the witness of God, and the 30 people around me, I grant my patronage and protection, and I dispense my mercy to the Armenian churches, wherever they may be, throughout Jerusalem, the Holy Tomb of Christ, Sourp Hagop Church, Bethlehem Church, all prayer houses, monasteries, Golgotha road, and the holy sites. I also secure and ensure that my protection also extends to Christian hills, valleys and Christian income-generating institutions. I declare all of this in my name as Prophet and in the name of my Muslim faithful.”