Vrouwenopvangcentrum en gemeente Leiden dreigen ongedocumenteerde vrouw morgen dakloos te maken

Maria is een 48-jarige vrouw van Marokkaanse herkomst. Maria is een schuilnaam. Ze heeft geen verblijfsrecht. Sinds een half jaar bezoekt ze het Doorbraak-spreekuur De Fabel van de illegaal. Ze is slachtoffer van huiselijk geweld en dreigt morgen door de politie dakloos te worden gemaakt, in opdracht van vrouwenopvangcentrum Rosa Manus in Leiden.

In Marokko zat Maria onder de knoet van haar broers. Ze moest zorgen voor haar zieke ouders en had niet de vrijheid om haar eigen leven te bepalen. Op een Arabische datingwebsite kreeg ze contact met een Egyptische Nederlander. Ze trouwde met hem en kwam naar Nederland. Maar hij mishandelde en verkrachtte haar. Ze scheidde van hem. Door haar vertrek uit Marokko had ze een groot probleem met haar familie gekregen. Haar broer wilde haar vermoorden, omdat ze haar eigen weg had gekozen. Daarom kon ze niet terugkeren naar Marokko. Haar leven liep daar gevaar. Via dezelfde website vond ze een tweede man, weer een Egyptische Nederlander. Hij wist haar vertrouwen te winnen. Maar zodra ze waren getrouwd, begon de ellende weer. Ook hij mishandelde en verkrachtte haar. Hij bleek ook relaties met andere vrouwen te hebben.

Ze bleef bij hem om een verblijfsvergunning te kunnen krijgen. Een verblijfsvergunning hebben was voor haar de enige kans op een beter leven. Maar toen ze opnieuw een vreselijke ruzie kregen, belde een buurman de politie, gealarmeerd door haar geschreeuw. De politie haalde haar uit huis en bracht haar naar vrouwenopvangcentrum Rosa Manus in Leiden. Inmiddels bleek ze ook nog ziek te zijn. Er was borstkanker bij haar geconstateerd, waarvoor ze ondertussen een succesvolle behandeling heeft gekregen. Ze moet nog vijf jaar onder medische controle blijven. Ze is ernstig getraumatiseerd door het huiselijke geweld en heeft daarvoor gesprekken met een psycholoog. Ook krijgt ze medicijnen die haar rustig zouden moeten houden.

Negatieve boodschappen

In samenwerking met een advocaat deed ze een aanvraag voor een verblijfsvergunning. De IND wees de aanvraag af. Toen kreeg ze van de hulpverleners van het vrouwenopvangcentrum te horen dat ze zou moeten vertrekken, als de IND ook haar bezwaar tegen de afwijzing zou verwerpen. Dat bezorgde haar enorm veel stress. Als noodkreet liet ze De Fabel van de illegaal en haar advocaat weten dat ze zelfmoord zou gaan plegen, als de IND haar bezwaarschrift zou afwijzen. Want dat zou betekenen dat ze door Rosa Manus op straat zou worden gezet, waarna ze dakloos zou zijn. Ze kende geen mensen die haar onderdak zouden kunnen geven. De mensen van het Fabel-spreekuur probeerden haar zoveel te steunen in haar strijd, die voor haar steeds meer was gericht op de structurele negatieve boodschappen die ze kreeg van de Rosa Manus-hulpverleners.

Uit alles werd haar steeds duidelijker dat Rosa Manus haar weg wilde hebben. Het maakte de hulpverleners niet uit waar ze naartoe zou gaan, als ze maar uit de vrouwenopvang zou vertrekken. Zo suggereerden de hulpverleners dat ze zou moeten terugkeren naar Marokko en dat ze daarvoor afspraken moest gaan maken met de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Ze zou dan “vrijwillig” moeten vertrekken naar haar land van herkomst. “Maar ik wil helemaal niet terug naar Marokko. Daar ga ik dood gemaakt worden”, zo vertelde ze De Fabel van de illegaal. “Ik heb veel bewijzen daarvan. Mijn broer wil mij gaan ‘afmaken’, zo heeft hij mij laten weten via whatsappberichten en geluidsopnamen.” Ze deed daarom aangifte van bedreiging door haar broer bij de politie in Leiden en bij het Marokkaanse consulaat. Dat leidde ertoe dat er in Marokko een vervolging van de broer door de autoriteiten werd opgestart. Ook kreeg ze steeds opnieuw van de Rosa Manus-medewerkers te horen dat ze maar naar Frankrijk of naar de Verenigde Staten moest gaan, waar familie van haar woont. Of dat ze maar in een andere stad in Nederland onderdak moest gaan zoeken. Steeds opnieuw was de boodschap van Rosa Manus: je moet weg, weg, weg. En steeds gaf Maria aan dat ze niet weg kon. Het vrouwenopvangcentrum schakelde daarop zelfs de politie in om ervoor te zorgen dat ze zou gaan vertrekken. Waarschijnlijk komt de politie morgenochtend naar het vrouwenopvangcentrum aan de Opaalstraat 302 in Leiden om Maria het gebouw uit te krijgen.

Hotelkamer

De dreigende dakloosheid van Maria is al langer geleden aangekaart bij de gemeente Leiden. Maar de gemeente heeft laten weten niets te gaan doen voor haar. Ook de gemeente vindt namelijk dat ze weg moet. Ook de gemeente meent dat ze moet terugkeren naar Marokko. Maar ze heeft nog steeds een aanvraag voor een verblijfsvergunning lopen. Haar nieuwe advocaat heeft inmiddels een beroepschrift ingediend bij de rechter en heeft er ook om verzocht dat Maria in Nederland mag blijven gedurende de rest van haar procedure. De gemeente Leiden en Rosa Manus weigeren om daar rekening mee te houden. Ze dwarsbomen dus haar kans op een verblijfsvergunning en werken mee aan het uitzetten van Maria naar Marokko, waar ze het grote gevaar loopt om vermoord te worden of een dakloos bestaan te moeten leiden. Volgens de Rosa Manus-directeur zouden er in Marokko opvanghuizen voor vrouwen als Maria bestaan, waar ze zogenaamd “veilig” zou kunnen verblijven. Maar Maria weet wel beter. Dat is puur wensdenken van de directeur, want die opvanghuizen zijn er niet. “Ik moet in Nederland zijn. In Marokko kan ik niet leven. En ik heb hier een aanvraag voor een verblijfsvergunning lopen.”

Maria vraagt zich af waar ze heen moet, als ze morgen dakloos wordt gemaakt. Ze heeft gelukkig op eigen kracht een plek gevonden waar ze vanaf 8 juni tijdelijk kan wonen. Maar vanaf morgen tot 8 juni heeft ze nog geen plek. “Ik weet niet wat ik morgen moet doen.” De gemeente weigert, in overleg met Rosa Manus, om gedurende drie weken te zorgen voor overbrugging. Men zou bijvoorbeeld simpelweg een hotelkamer kunnen regelen tot 8 juni. Maar men kiest voor een botte en keiharde opstelling naar een vrouw toe die slachtoffer is van huiselijk geweld, die borstkanker heeft en die in Marokko vermoord dreigt te worden. Inmiddels heeft een journaliste van het Leidsch Dagblad Maria geïnterviewd en over haar situatie een artikel geschreven. Ondanks deze publiciteit volharden het vrouwenopvangcentrum en de gemeente in hun streven om haar dakloos te maken.

Harry Westerink