VS: stemmen voor extreem-rechts beleid tot je er plots zelf de dupe van wordt
“Pro-life” was ook identiteitenpolitiek, want de plotselinge steun van de Republikeinse Partij voor abortus laat zien dat het nooit echt om beleid ging. De dramatische verschuivingen in abortuspeilingen illustreren hoe “Make America Great Again” (MAGA) gewoon een manier nodig had om vrouwen te kunnen bashen.
Vóór de beslissing van het Hooggerechtshof die een einde maakte aan abortusrechten, in de zaak “Dobbs tegen Jackson Women’s Health”, was het een algemeen geaccepteerde waarheid dat Amerikanen “bitter verdeeld” waren over abortus. Aangezet door peilingen, waarin mensen meestal gevraagd werd of ze “pro-life” of “pro-choice” waren, schilderden journalisten Republikeinse kiezers af als sterk gekant tegen abortus, om morele en religieuze redenen. Het is dus nogal een schok om te zien dat recente opiniepeilingen aantonen dat veel – en in veel gevallen de meerderheid – van de Republikeinen van plan is om bij de komende verkiezingen in november voor abortusrechten te stemmen in verschillende referenda in staten.
Opiniepeilingen laten zien dat “de steun van de Republikeinen voor maatregelen voor abortusrechten inmiddels groter is dan die was in de staten waar de afgelopen jaren vergelijkbare referenda waren”, schreef Aaron Blake van de Washington Post. Nog maar een paar jaar geleden toonden opiniepeilingen in diverse staten aan dat slechts 14 tot 18 procent van de Republikeinen abortusrechten steunden, schreef hij. Nu zien we dat zulke referenda kunnen rekenen op 28 tot 54 procent van de Republikeinse stemmers. Het lijkt erop dat die “pro-life” overtuiging niet erg diep zat.
Wat hier gebeurt, is niet echt verwarrend. Vóór “Dobbs” was jezelf “pro-life” noemen een goedkope manier voor Republikeinse kiezers om een verhaal te vertellen waarin ze moreel rechtschapen helden zijn, terwijl ze feministen, stadsliberalen, studenten en geracialiseerde minderheden afschilderen als oversekste heidenen. Als abortus legaal is, dan is het makkelijk om abortussen van anderen te veroordelen als een kwestie van “handig”, om te zeggen dat ze “het gebruiken als geboortebeperking” of om andere eufemismen voor promiscuïteit te gebruiken, terwijl je stilletjes gelooft dat de abortussen die jij en je vrienden ondergaan gerechtvaardigd zijn.
We zagen deze redenering langskomen tijdens het vice-presidentiële debat, toen Trumps kandidaat, senator JD Vance uit Ohio, sprak over een vriendin die een abortus had gehad. “Ze had het gevoel dat haar leven zou zijn verwoest, als ze die abortus niet had gehad, omdat ze in een gewelddadige relatie zat”, zei hij, waarmee hij ten onrechte impliceerde dat hij het goed vindt dat dit soort abortussen legaal blijven. In werkelijkheid, zoals de fact-checkers stamelend opmerkten, maken zowel de huidige als de voorgestelde abortusverboden, die Vance van harte heeft gesteund, geen uitzonderingen op basis van de reden waarom een patiënt een abortus wil.
Het was een schandalige leugen om zo te insinueren dat hij welwillend staat tegenover abortus, maar waarom hij loog is niet mysterieus. Vance begrijpt dat zijn kiezers een mooi verhaal willen horen waarin mensen zoals zijzelf wel abortus mogen plegen, maar die andere mensen – die worden voorgesteld als “sletten” en “bijstandstrekkers” – niet. Het probleem voor hem en Trump, zoals de peilingen laten zien, is dat de koude, harde realiteit van abortusverboden moeilijk te negeren is, nu ze wet zijn en niet slechts een abstractie. Na “Dobbs” is abortus niet alleen een manier voor MAGA-stemmers om zich te verkneukelen over hun zelfgedefinieerde morele superioriteit. In plaats daarvan realiseren ze zich nu dat de verboden ook gelden voor MAGA-stemmers. Het thema is verschoven van goedkope identiteitenpolitiek naar echte gevolgen. Zoals deze veranderingen in de peilingen aantonen, begint hun werkelijke beleidsvoorkeur de onzin over cultuuroorlogen, die hen vroeger bewoog, naar de achtergrond te drukken.
Republikeinse politici winnen door hun vaste kiezers gefocust te houden op fantasieën en symbolische, ego-gedreven identiteitenpolitiek, in plaats van op kwesties in de echte wereld. Daarom zijn Trump en Vance zo gefocust op immigratie. Dat is niet alleen omdat het geen materiële impact heeft op hun vaste kiezers, maar juist omdat het die impact niet heeft. Voor de gemiddelde MAGA-stemmer voelen verhalen over Haïtiaanse immigranten die katten eten als een manier om zich te wentelen in een gevoel van raciale superioriteit. Velen van hen staan er niet eens bij stil hoe deze egotrippende leugens echte mensen schaden. Voor hen zijn “Haïtianen” een grotendeels denkbeeldige groep – zoals de “sletten” uit de anti-abortus mythologie – die ze veilig kunnen haten zonder na te denken over de gevolgen. Maar stel dat Trump straks succesvol miljoenen ongedocumenteerde arbeiders zou weten te deporteren, wat volgens economen een economische depressie zou veroorzaken. Het is niet moeilijk om te voorspellen dat deze kiezers niet van die uitkomst zouden genieten.
We kunnen deze spanning ook terugzien in de strijd om de steun van de vakbonden. Wat betreft het beleid is het verschil tussen Democraten en Republikeinen enorm. President Joe Biden wordt door deskundigen gezien als de meest arbeidersvriendelijke president sinds FDR. Hij heeft vakbonden actief verdedigd, het organiseren veel gemakkelijker gemaakt en wetshandhavers achter bedrijven aangestuurd voor union-busting, dat wil zeggen het kapotmaken van vakbonden, en andere duistere tactieken. Trump, daarentegen, kan zijn minachting voor werkers, en vooral voor vakbonden, nauwelijks verbergen. Hij prees Elon Musk voor het ontslaan van arbeiders omdat ze staakten, wat illegaal is. Hij schepte op over het oplichten van arbeiders door hen onbetaald overuren te laten maken, wat ook illegaal is. Daarom steunt de vakbond United Auto Workers (UAW) de Democraten bij de verkiezingen en noemde hun voorzitter Shawn Fain Trump een “scab”, een stakingsbreker..
Maar terwijl de UAW een goede beslissing nam, kan hetzelfde niet worden gezegd van de vakbond Teamsters, die weigerde partij te kiezen. De Teamsters hebben meer witte en mannelijke leden dan andere vakbonden en daarom stemt 60 procent van hun leden op Trump in plaats van op vice-president Kamala Harris. Het is makkelijk voor witte vakbondsmannen om in de wereld van de fantasiepolitiek te leven, waarin ze meer gefocust zijn op het beschermen van hun ego tegen het toegeven dat een zwarte vrouw president zou kunnen worden, dan in de echte wereld, waar de witte mannelijke kandidaat hun arbeidsomstandigheden komt verslechteren. Ze bevinden zich, in het internetjargon, in de “effing around” periode. Maar als Trump wordt verkozen en de plannen van Project 2025 in gang zet om de arbeidersorganisaties in de VS te ontmantelen, dan breekt het seizoen aan waarin ze de gevolgen gaan voelen. Maar, zoals Republikeinse vrouwen leerden na het Dobbs-besluit, als het eenmaal zover is, dan is het te laat om het nog tegen te houden.
Democraten worden er door de deskundigen vaak van beschuldigd dat ze “identiteitenpolitiek” bedrijven, meestal wanneer ze wijzen op de werkelijke gevolgen van seksisme, racisme en homohaat voor echte mensen. Maar wat de Republikeinen doen is pure identiteitenpolitiek, een politiek over ego en identiteit die losgekoppeld is van materiële implicaties. Hun propaganda-apparaat moedigt witte mensen aan om zich te wentelen in ziekelijke legenden over steden vol kat-etende immigranten, wat zorgt voor een tijdelijke kick van een gevoel van superioriteit, zonder dat er iets wezenlijks gebeurd om hun leven te verbeteren. Of om te klagen over denkbeeldige “losgeslagen” vrouwen die abortussen gebruiken als “geboortebeperking”. Of om boos te worden over de “cancelcultuur” of verzonnen beledigingen van liberalen.
Zolang ze geen tastbare gevolgen voelen van hun uitgebrachte stem, is het voor sommige kiezers leuker en bevredigender om in de constante ego-versterkingskamer van de Republikeinse propaganda te leven. Het is een goedkope kick om te horen te krijgen dat je moreel, intellectueel en fysiek superieur bent aan verschillende “anderen”, gewoon omdat je deel uitmaakt van de MAGA-stam. Wat abortus betreft, heeft de realiteit die fantasie achterhaald, zoals de peilingen laten zien. Helaas laat de nek-aan-nek race van Trump met Harris zien dat veel te veel Republikeinse kiezers er nog niet door zijn wakker geschud.
Amanda Marcotte
Dit artikel verscheen eerder onder de titel “‘Pro-life’ identity politics: GOP’s sudden support of abortion shows it was never about policy” op de website van Salon. Voor alle zekerheid: het gaat ons bij deze vertaling niet om de parlementaire politiek, of om Harris te promoten boven Trump, maar om het interessante proces van hoe de extreem-rechtse fantasiewereld op de echte kan botsen en de gevolgen daarvan. Het is aan ons, buitenparlementair links van onderop, om de betrokken mensen niet over te laten aan andere rechtse, ‘liberale’ of ‘sociaal-democratische’ stromingen.