VVD-er Ulysse Ellian en de burgerwachten

“Pro-Palestijnse ’burgerwacht’ controleert lopers Vierdaagse op legertekens Israël”, kopte De Telegraaf gisteren. VVD-Kamerlid Ulysse Ellian, de zoon van de extreem-rechtse opiniemaker Afshin Ellian, reageerde meteen op Twitter: “‘Burgerwacht’? Iedereen snapt de intentie hiervan: namelijk mensen die openlijk Joods zijn of Israël steunen intimideren. Wegwezen met deze ‘burgerwacht’ die doet denken aan de Sturmabteilung. En nee, dit heeft niks meer te maken met het opkomen voor Palestijnen.”

“Iedereen snapt de intentie hiervan!” De nieuwe politiek is spektakelpolitiek, puur gebaseerd op onwaarheden en selectief citeren. Dit, terwijl er échte knokploegen in dit land rondlopen, die als “burgerwachten” het leven van vluchtelingen zuur maken.

De ophef komt van een Telegraaf-artikel van gisteravond. Daarin wordt omschreven hoe een groep activisten mensen wil gaan aanspreken als ze legertekens van het Israëlische leger dragen. Dat is alles. Dat is de storm in een glas water.

In het Telegraaf-artikel komt het woord “burgerwacht” maar één keer voor, in combinatie met het woord “geweldloos”. Dat woord komt echter niet in de titel terecht. Waardoor Ellian dus die vergelijking met de SA kan maken. Noemt Ellian de SA hiermee “geweldloos”?

Zelf zie ik geen probleem in een groep mensen die IDF-soldaten aanspreekt op hun aanwezigheid. Volgens de Nederlandse rechter is er een grote kans dat het Israëlische leger zich schuldig maakt aan oorlogsmisdrijven. Daar mag je mensen best op aanspreken.

Dat was overigens ook het beleid van de Nijmeegse Vierdaagse als het ging om Russische soldaten. Die mochten niet meedoen aan de Vierdaagse vanwege de inval in Oekraïne. Vergeleken daarmee is een geweldloze groep die je aanspreekt vrij vriendelijk.

Dat IDF-soldaten geen mediagenieke groep vormen, maakt dat Ellian voor leugens kiest: door te zeggen dat “iedereen begrijpt” dat het om intimidatie van Joden gaat. Gebaseerd op niets anders dan zijn holle, fascistoïde brainstorm: doordat hij het zegt, gaan mensen het denken.

En dat lijkt de modus operandi: het gaat opeens niet meer om legertekens, maar “Israëlische” of zelfs “Joodse” uitingen. Dat zijn pure leugens, want dat blijkt nergens uit. Het is een cirkelredenering: de aanname is dat dit antisemitisch is, en de feiten verzinnen ze erbij.

Het is het laatste hoofdstuk in de extreem-rechtse spektakelpolitiek die Nederland in zijn grip heeft. Inspelen op de actualiteit, en een geliefd evenement misbruiken om mensen op te hitsen. Dat gebeurde op 4 mei, op het EK, en nu de Vierdaagse.

En met welk resultaat? Dat nationale politici nu druk zetten op een gemeente om het demonstratierecht van een paar activisten in te perken. Want dit is een gevecht dat ze makkelijk kunnen winnen. Het leidt mooi af van alle schandalen die schijnbaar dagelijks aan het licht komen.

Want gisteren werd ook bekend dat Israël een school voor vluchtelingen heeft gebombardeerd, waarbij minstens vijftien mensen zijn omgekomen. Het is extra ironisch dat deze twee artikelen op dezelfde dag uitkomen, waardoor het wéér niet hierom gaat.

En vorige maand bombardeerde Israël een andere school, waarbij veel kinderen zijn omgekomen. Maar daarover spreekt Ellian geen kwaad. Blijkbaar heeft hij meer moeite met soldaten die potentieel hierop worden aangesproken dan met de aanvallen zelf.

Naast de gruwelijke oorlogsmisdrijven in Palestina leidt het woord “burgerwacht” ook af van een daadwerkelijk probleem in Nederland met zogenaamde “burgerwachten”: de extreem-rechtse knokploegen die op vluchtelingen jagen.

Deze knokploegen hebben verbanden met extreem-rechtse politiek, en doen aan complete eigenrichting. Zonder enige training of wettelijk gezag patrouilleren ze door de straten. Het moge duidelijk zijn op basis van welke eigenschap ze “criminelen herkennen”.

De burgerwacht van Cranendonck en Maarheeze wordt ook gesponsord door de lokale middenstand. De winkeliersvereniging Cranendonck heeft shirtjes met een logo laten drukken, zodat de buurtwacht herkenbaar de ‘orde’ kan handhaven.

En daarbij wordt ook geweld gebruikt. Deze situatie, dat opgefokte witte mannen zich de baas op straat wanen, is gevaarlijk voor iedereen die niet wit is. Ook dak- en thuisloze mensen lopen gevaar onmiddellijk verdacht te worden door deze groepen.

En ook de politie is steeds positiever over deze burgerwachten. In Ter Apel is er nu “goed contact” tussen de burgerwacht en de politie. Het is goed mogelijk dat deze samenwerking in de toekomst, met strenger vluchtelingenbeleid, alleen maar nauwer wordt.

Maar dit probleem oplossen vereist dat er betere faciliteiten voor vluchtelingen moeten worden gecreëerd, en dat racistische burgerwachten moeten worden ontbonden. Dat wil Ellian helemaal niet. Hij wil makkelijk punten scoren. Dus maakt hij van een mug een olifant.

Dit is de aard van een extreem-rechtse regering. Zo’n regering moet bezig lijken. Ze overdonderen je met non-nieuws en overschreeuwen elkaar om met de meest van de pot gerukte analyse te komen: “Jodenjagers! SA!” En niemand die tegen hen zegt hoe belachelijk dat is.

De leugen regeert, vrij letterlijk. Het is een ecosysteem waarin de extreem-rechtse media ophef creëren voor de kliks, en politici die ophef gebruiken om hun macht en aanzien uit te breiden. Om vervolgens door diezelfde media gerecenseerd te worden op hun “performance”.

Wat we moeten realiseren, is dat Ellian niet “dom” is. Hij is niet onwetend; hij weet precies waar hij het over heeft. De enige misrekening is dat hij denkt dat hij de volkswoede die hij probeert te bereiden, kan beheersen. Op een dag wordt hij ook slachtoffer van de hetze.

Bo Salomons

Naschrift door de auteur: “Burgemeester grijpt in: Pro-Palestijnse ‘burgerwacht’ niet welkom bij Vierdaagse“, schreef Nu.nl zojuist. Dit is de actiecultus waar Umberto Eco over schrijft. Er is geen reflectie op de waarheid, geen afweging van belangen. Niemand die zegt: ik ben het er niet mee eens, maar politie-optreden is niet nodig. Nee, sterke man Bruls moet optreden. Ook nog zonder enige juridische basis. En Bruls laat zich ook nog eens in de luren nemen door een rechtse desinformatiecampagne. De Vierdaagse is het zoveelste slachtoffer van extreem-rechtse spektakelpolitiek.

(Dit artikel verscheen eerder als draadje op Twitter.)