Waarom het basisinkomen geen links project kan zijn
Het fundamentele verschil tussen de bestaande sociale zekerheid en het basisinkomen is dat de eerste berust op een collectieve – horizontale – solidariteit en het tweede op een individualistische – verticale – benadering. In de sociale zekerheid is iedereen solidair met iedereen binnen de samenleving. Wie niet ziek is betaalt bijdragen voor wie wel ziek is. Wie geen kinderen heeft betaalt voor wie er wel heeft. En wie werkt betaalt de pensioenen van wie oud is. Soms lijkt het alsof men dat is vergeten, zo vanzelfsprekend is onze sociale bescherming geworden. Met een basisinkomen krijgt iedereen rechtstreeks van de overheid een rugzakje mee en in ieders rugzakje zit evenveel. Op zich is dat al redelijk unfair, want sommigen – wie ziek of gehandicapt is bijvoorbeeld – zal meer nodig hebben dan wie jong en gezond is. Vandaar dat dit nooit een links project kan zijn. “Van ieder volgens vermogen, naar ieder volgens behoefte” is toch de nog steeds geldige slogan? Alle mensen zijn verschillend, en daarom hebben we gelijke rechten. Maar ongelijke/verschillende mensen gelijk behandelen leidt tot meer ongelijkheid. Ongelijke/verschillende mensen moeten ongelijk/verschillend behandeld worden willen we meer gelijkheid bereiken. Dat is wat de sociale zekerheid doet. (…) Het blijft hoe dan ook zo dat door een daling van de lonen en het wegvallen van sociale bijdragen het basisloon een ontzettend groot cadeau voor de werkgevers is. Een oplossing gericht op individuen in plaats van op de maatschappij, het wegvallen van een sociale zekerheid meet paritair beheer, het afstappen van de veranderde machtsrelatie tussen arbeid en kapitaal: het zijn principes die met het neoliberalisme ingang hebben gevonden en het blijft een raadsel hoe linkse mensen dit kunnen verdedigen. De grote vraag daarbij is ook waarom voor een uitermate dure oplossing van meer dan honderd miljard euro wordt gekozen als de armoede met een gegarandeerd minimuminkomen voor iets meer dan 5 miljard euro kan uitgeroeid worden.
Francine Mestrum in Waarom het basisinkomen geen links project kan zijn (voor wie dit nog niet had begrepen) (Attac Vlaanderen)
nou ik vind dat er nogal een aantal keer misvattende standpunten in het verhaal zitten, zoals dat de werkenden de pensioenen betalen van wie nu oud zijn. das onzin, die pensioenen van de mensen die nu oud zijn zijn betaald door die mensen zelf, die daarvoor gewerkt hebben toen ze nog jong waren. dat dat geld intussen is opgemaakt aan weet ik veel door weet ik wie verandert daar niks aan, zij die nu werken betalen om precies te zijn de schuld van degene die die pensioengelden heeft opgemaakt/verkwanselt/andere bestemming gegeven, whatever.
ik begrijp wat er bedoeld word hoor, maar het maakt het voor mij zo niet overtuigend. waarom niet gewoon gezegd dat het weinig essentieel verschil maakt ipv te motiveren dat het als iets niet-links moet worden beschouwd? was participatie niet iets typisch links? nou we zien wat participatie nu inhoud; werkgevers die in hun handjes wrijven, net als wat schrijver over basisinkomen beargumenteert. mijns inziens hoeft het het solidariteitsprincipe niet in de weg te staan, maar er moet wel meer gebeuren dan alleen maar dat.(enfin, dat moet sowieso eerst)
ik heb het stuk nog wel doorgelezen, al had ik er na een 20-tal regels al geen zin meer in, maar het zegt me niet veel meer, niets echt doorslaggevends.
Ha Fix, het stuk is geschreven vanuit de Belgische situatie, daar is het iets anders dan bij ons geregeld met de pensioenen en uitkeringen. Het is dus geen onzin. We hebben het overigens ook niet geplaatst omdat het nou zo “doorslaggevend” zou zijn (wat is dat trouwens wel?) maar als gewoon een van de bijdragen in een lopende discussie rond het basisinkomen. We worden bij Doorbraak nogal overspoeld met propaganda van voorstanders, dus af en toe een stukje met wat kritiek erop kan geen kwaad, me dunkt.
ja ok, maar laat die kritiek zich dan focussen op de zinloosheid van invoeren van zo’n systeem zonder eerst iets te doen aan wat de gezonde basis moet vormen ervoor, hm? dat je iets moet doen aan werkgevertjes met dollartekentjes in hun ogen, en dat het daarna pas zin kan hebben om aan een systeem van basisinkomen te gaan denken. nu word er om onterechte reden het gepresenteert als iets wat fout en rechts is terwijl het gewoon iets neutraals is, en alleen maar omdat men bang is voor het (welzeker reële) gevaar dat rechts ermee aan de haal gaat en er iets onzaligs mee in de zin heeft.
maak het publiek liever duidelijk wat het gevaar is, wat rechts ermee wil doen, leg uit hoe het zit, ook al is dat wat ingewikkelder dan simpelweg zeggen dat basisinkomen niet-links is. wees correct, als je gelijk hebt win je zonder te hoeven overtuigen.
Ha Fix, volgens mij is het niet iets neutraals volgens mij. Volgens mij betekent een werkelijk basisloon het einde van het kapitalisme, en dan strijd ik liever meteen daar voor. En we zoveel macht hebben schaffen we ook meteen geld af. Voor mij is het basisloon nastreven gewoon zoiets als “ik wil een paradijs” roepen terwijl je als atheïst ook wel weet dat dat er nooit geweest is en nooit zal komen. Dat het niet meer dan een vaag geloof is blijkt wel uit het feit dat je nergens bij de voorstanders leest hoe we het dan gaan afdwingen, en dat de gelovigen achter iedereen aanlopen die beweert dat hij/zjij het gaat invoeren, of ie nu links of rechts is. Ondertussen de concrete strijd voor verbeteringen hier – bv hogere uitkeringen, minder repressie, etc – verwaarlozend, misschien wel omdat we in 1 keer naar het paradijs gaan.
Maar je hebt gelijk, het blijft moeilijk om aan te tonen dat het rechts is (of links) juist omdat het een niet ingevuld religieus begrip is, maar dat wil mijns inziens niet zeggen dat het neutraal is. Het linkse en rechtse zit hem voor mij niet zozeer in of dat paradijs nu een links of rechts karakter heeft dus, maar of het hier en nu op onze strijdpraktijk links of rechts uitwerkt. En dan zie ik geen positieve bijdrage ervan…
zie het als een werktuig, net als het sociale zekerheidssysteem wat we nu hebben, en het heeft geen zin om het in te voeren want het zal niks veranderen aan de kwalijke doelstelling die kapitalisten met de diverse werktuigen voor ogen hebben, en idd draaien kapitalisten nu heel sluw de bespeelbare kortzichtige massa een rad voor ogen door te zwaaien met iets waarvan mensen denken dat daarmee alles vanzelf beter word. ik blijf erbij dat je de massa dat moet bijbrengen en niet door het werktuig het stempel op te plakken van de toevallige hanteerder, maar door die hanteerder en z’n slechte bedoelingen te ontmaskeren. anders zul je toch een hele berg mensen blijven mislopen voor de goeie zaak die gewoon koppig in het basisinkomen willen blijven geloven omdat ze niet verder kijken dan dat, hoe hard je het ook ‘niet-links’ blijft noemen, want ergens hebben ze dan het gevoel dat het niet klopt wat je zegt. en dat klopt, en daarom moet je daar verre van blijven en de juiste nuance aanbrengen, eerlijk duurt het langst.
neem nou mij, ik blijf geloven in het basisinkomen, maar ik zal me falikant tegen de invoering opstellen als rechts ermee aan komt kakken om er hun invulling aan te geven, omdat ik inzie dat dat het juiste standpunt is op dat moment.
Ik begrijp wat je bedoelt, Fix. Ik interesseer me eigenlijk ook helemaal niet in het basisinkomen. We moeten met links gewoon een betere strijd en een beter alternatief ontwikkelen. Alleen wanneer het in onze omgeving gepromoot wordt dan voel ik toch af en toe de neiging om even wat tegenwicht te geven aan die propaganda. Ik geloof overigens niet dat ik of wij “de massa” iets moeten bijbrengen, veel mensen zijn al individueel of collectief aan het tegenstribbelen, vaak onzichtbaar voor anderen. Beter is goed te kijken wat anderen al doen daarvan te leren en kijken we of het samen kunnen doen.
goede educatie is een belangerijk onderdeel in de strijd, vooral omdat de ander niet zal nalaten “de massa” te blijven bespelen, we moeten alleen niet in diezelfde val trappen, dat maakt ons ongeloofwaardig, we moeten juist het verschil maken. en betere alternatieven zijn al zat verzonnen, ik denk niet dat er eenvoudig nog iets nieuws valt te verzinnen wat beter is, alleen is er te weinig eenduidigheid en zijn we te verdeeld, wat ook niet in de laatste plaats is door opzet van hen die ons tegenwerken, dus ja iedereen op een of andere manier zien samen te brengen is ook een belangerijk streefpunt voor de strijd, en ook daar zal juiste educatie als enige het verschil kunnen maken, anders zal het alleen maar aanleiding geven tot meerdere verdeeldheid. en idd er zal goed gekeken moeten worden naar anderen om te leren wat ons bindt opdat we een kans maken om gezamenlijk een vuist te maken. vooralsnog ligt daar nog een hoop werk, maar we hoeven het niet op alle punten eens te zijn als we maar een waarachtig kernpunt hebben (basisinkomen is daar ongeschikt voor) waar iedereen achter kan staan, en wat op kan tegen een paar sterke kanten waar een individualistisch georienteerde beweging op inspeelt.(if there are social philosophies that deny the happiness of the individual as the final aim and goal of civilization, those must be the product of an unbalanced mind) onvoorwaardelijke solidariteit is al gauw teveel gevraagd en zal zeker niet gauw iedereen achter je scharen (misschien in een later stadium, maar niet nu), realistisch blijven.
Beetje zinloos gepraat! Laten we het anders stellen. Miljarden gaan naar werkgevers. Ruim 11 miljard subsidie, dan nog miljarden verlies staat door verminderde of geen betaling sociale lasten en geen notionele aftrek. Dat laatst is berekend op ruim 6 miljard. Dit alles jaarlijks. Dit vooral om werk die er nog is, kunstmatig in leven te houden. Er zijn bij de fod ongeveer 3 bladzijden te verkrijgen waarop je op de één of andere manier vermindering /niet betalen van lasten en zelfs subsidies bij krijgt als je iemand aanneemt. Op Europees vlak zijn er 13 pagina’s beschikbaar!!!
Daarbij hebben we dan nog de automatisering/robotisering/cloud werking die nu reeds wordt ingezet en daardoor nog meer mensen hun banen verliezen. Er zijn daardoor de laatste jaren al heel wat banen gesneuveld.
Men is en gaat hard snoeien in onze sociale zekerheid. Men spreekt hierboven bezorgdheid uit over mensen met ziekte/handicap. Hoe denkt u dat die mensen nu worden opgevangen door onze sociale stelsel? Mensen bij ocmw, werklozen, daklozen enz…? De regelneverij dat men nu nog aan het uitbreiden is?
Er zullen nog meer mensen een uitkering nodig hebben in de toekomst en de werkgever, als we zo verder gaan, nog meer subsidies. Kijk maar naar de groep van 10 die in januari samen kwamen. Op de allereerste dag werd de belangrijkste beslissing gemaakt om tot een overeenkomst te komen…. juist, de werkgever kreeg meer subsidie waardoor er een schamel loonsverhoging kwam van 0.7 voor de werkenden in de privé en 0.3 voor de laagste uitkeringen. Men heeft er wel geen jaartal op geplakt;)
Vertel me eens…. hoe ziet u de toekomst in dit verhaal voor de mens?
de toekomst? ligt eraan of we het gaan hebben over het al of niet doorvoeren van qua probleem niet terzake, en qua nadelige beinvloeding door neoliberale hijackers onwenselijke gevolgen, wijzigingen aan het systeem? of over veranderingen die van wezenlijk belang zijn, zoals bijvoorbeeld het al voorgestelde afschaffen van het kapitalisme. als we zover zijn dan kan zoiets een basisinkomen terloops wel in de ontwikkelingen meegenomen worden.