Waarom komt de staat met de vervolging van Joke Kaviaar weg?

Je zou zeggen dat organisaties die voor mensenrechten opkomen, op hun achterste benen zouden staan toen ze van de opruiingszaak tegen Joke lucht kregen. Je zou zeggen dat Amnesty zich allang en met grote kracht had laten horen. Joke Kaviaar zou, als ze vast zat in Rusland of Turkije, allang zijn uitgeroepen als prominent politieke gevangene voor wie we ons dienden in te zetten. Maar ze zit vast in het keurige Nederland, en Amnesty zwijgt. Ik ben niet verbaasd: de agenda van de gevestigde mensenrechtenorganisatie wijkt zelden erg ver af van de agenda van de mogendheden wiens liberaal-democratische ideologie ze in hoge mate weerspiegelt. Maar ik vind wel dat Amnesty hier aangesproken hoort te worden als zijnde volstrekt nalatig: ze laat een politieke gevangene, opgesloten voor het uiten van haar mening, in de steek. Dat is wel degelijk een schande. Net zo nalatig is de Nederlandse Vereniging van Journalisten, die de persvrijheid hoog heeft zitten, maar kennelijk alleen als het niet te veel kost. Een publiciste – feitelijk een collega van door deze vereniging vertegenwoordigde journalisten – zit vast wegens haar publicaties, en de genoemde journalistenvereniging had zich voor haar uit horen te spreken. De vrijheid die Joke nu is afgepakt, is voor andere publicisten immers een stukje minder gegarandeerd, nu haar vervolging een precedent heeft geschapen. Alweer: verbaasd ben ik niet: keurige organisaties als deze journalistenvereniging branden hun vingers niet graag aan controverse, en de standpunten die Joke verdedigt, worden helaas door weinigen ondersteund. Maar het is wel degelijk een schande dat de Nederlandse Vereniging van Journalisten geen vinger voor Joke – en daarmee op dit front geen vinger voor de vrijheid van meningsuiting en kritiek – heeft uitgestoken. Dan hebben we nog de vakbondsfederatie FNV. Ook die doet niet voor Joke wat ze, gezien haar eigen organisatorisch belang en haar formele principes, hoort te doen. Hier betreft het niet de meningsvrijheid maar de organisatievrijheid waarbij een vakbond – zou je toch denken? – toch belang heeft. Twee van de tien weken die Joke momenteel uit zit, is straf voor een protest in de gemeenteraadszaal van Zeist. Dit soort protesten – rond andere thema’s, maar met eenzelfde graad van ‘ordeverstoring’ – zijn er wel vaker. Ik roep er eentje in herinnering. Op 26 november 2018 verschaften 150 metaalarbeiders zich toegang tot het gebouw van de metaalwerkgeversvereniging FME. Het betrof hier een actie van de FNV in de strijd om een betere CAO in de metaalsector af te dwingen. Het was een bezettingsactie, de ondernemersclub sprak van “inbraak” en klaagde over “intimidatie”. Stevige klachten, maar van strafvervolging tegen de 150 actievoerders en/of tegen de FNV is verder niets vernomen, vermoedelijk omdat die intimidatie en dergelijke buiten het fantasierijke brein van de FME niet bestond, de veel te keurige FNV kennende. Maar sowieso was het afzien van zo’n strafvervolging vanuit de metaalbazen en de overheid bezien, waarschijnlijk tactisch verstandig geweest. Ze zagen wellicht het tafereel in gedachten al voor zich: 150 aangeklaagden in een rechtszaal met een publieke tribune propvol solidaire collega’s, en nog eens honderden boze arbeiders aan het protesteren rond het gerechtsgebouw, voorzien van heftrucks en ander zwaar materieel… Geen goede pr voor de metaalondernemers, en niet erg goed voor het aanzien van het bevoegd gezag dat er wel erg partijdig zou uit komen te zien. Je spot als ondernemersclub, maar ook als overheid, nu eenmaal liever niet met een vakbond met honderdduizenden leden en een goed gevulde stakingskas.

Peter Storm in Joke Kaviaar en de solidariteit (2): waarom kwam de staat (nog) met haar vervolging weg? (Ravotr)