Waarom we een alternatieve herdenking organiseren op 3 mei

Als groep Armeense, Joodse, en Palestijnse Nederlanders sluiten we ons aan bij de alternatieve herdenking op 3 mei omdat we ons niet welkom voelen op de dodenherdenking. De Nederlandse overheid heeft afgeroepen om de herdenking in capaciteit te halveren en om iedereen te fouilleren. De 10.000 mensen die nu worden geweerd, zijn van harte welkom bij de herdenking “Knuffels, bloemen en kaarsen”. De herdenking vindt plaats tussen het Anne Frank huis en het homomonument, op 3 mei tussen 18:00 en 19:30 uur. De herdenking is een burgerinitiatief bestaande uit een brede groep vrijwilligers met diverse achtergronden.

Als nazaten van genocide, verdrijving en onderdrukking zijn we geschoffeerd door de Nederlandse houding die wil dicteren wie we mogen herdenken en op welke manier. Wij vinden het ongepast dat de staat wil bepalen hoe mensen een plek geven aan hun rouw. De houding die stelt dat sommige mensen wel waardig zijn om te herdenken, en anderen niet, druist in tegen de lessen van de Tweede Wereldoorlog.

We begrijpen de politieke angst om geconfronteerd te worden met een spiegel over de Nederlandse medeplichtigheid aan genocide in Gaza. Terwijl de meerderheid van de wereld de genocide in Gaza erkent, ge-livestreamed en zichtbaar, blijft de Nederlandse politiek er alles aan doen om uitingen van solidariteit met de Palestijnen uit het openbare leven te weren. Dit politieke signaal om solidariteit met Gaza en het lot van de Palestijnen niet te tolereren, gaat ten koste van een open en inclusieve sfeer voor de herdenking zelf.

Meer over de herdenking en wake
Waarom we een alternatieve herdenking organiseren op 3 mei
Verslag van de herdenking en wake
Toespraak van Janneke Stegeman

Door zoveel politie te mobiliseren en massaal te gaan fouilleren zal dit tevens een afschrikkende werking hebben op ongedocumenteerde mensen. Mensen die vrijwel rechteloos in Nederland verblijven en vaak angst hebben voor politie vanwege kans op arrestatie, gevangenschap en deportatie. Dit creëert een onaangename en onveilige sfeer, en geeft het gevoel in een politiestaat te leven. Dit gevoel van onveiligheid geldt voor iedereen, inclusief mensen met een vluchtelingenachtergrond, die naast de Holocaustslachtoffers ook slachtoffers van hedendaagse oorlogen en geweld willen herdenken.

Het is ongepast dat de Holocaust wordt gebruikt om de samenleving te polariseren en politiek te gebruiken om genocide in Gaza te ontkennen. Voor ons betekent “nooit meer”: “nooit meer voor iedereen”. Daarom zijn we genoodzaakt om ons aan te sluiten bij de alternatieve herdenking. De sfeer zal verwelkomend zijn, omdat deze herdenking niet met twee maten zal meten, en er dus geen politiemacht ingezet hoeft te worden om een morele pretentie te handhaven.

Wanneer de politiek polariseert en mensen uitsluit, is het belangrijk als samenleving naast elkaar te blijven staan. Soms is stilte gepast, op andere momenten is het tijd om je uit te spreken, zeker wanneer stilte een vorm van stilzwijgen is geworden. Op 3 mei herdenken we niet alleen alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, maar ook de Nederlandse stilte en medeplichtigheid aan genocide in Gaza. We wensen iedereen, van de rivier tot de zee, dat ze in liefde kunnen samenleven.

Ingestuurd door Max Arto de Ploeg, Yuval Gal en Umayya Abu-Hanna