Wat de vijf queer activisten vanavond aan de Leidse gemeenteraad vertelden over het politiegeweld tijdens de Canal Pride
Vanavond spraken vijf queer activisten in bij de Leidse gemeenteraad om te getuigen van het politiegeweld van afgelopen zaterdag bij de Canal Pride. De woede en het verdriet waren bijna tastbaar, en een GroenLinks-raadslid kon door haar tranen bijna haar vragen niet stellen. Hieronder de vijf korte speeches, de eerste twee waren in het Engels.
Sympathieke reacties waren er van de partijen Studenten voor Leiden en GroenLinks, hoewel die laatste vooraf geen contact met ons had gezocht over hun vragen aan de burgemeester. Veruit de meest vreemde reactie kwam van de Partij voor de Dieren. Die stelden een vraag over waarom we na afloop van de pro-drag queen actie richting een kraakpand gingen om dat te verdedigen tegen fascisten. Alsof we de lhbtqia+ strijd niet serieus namen en eigenlijk vooral uit waren op een relletje. Na de inspraakronde is hen nog uitgelegd dat queerbevrijding, anti-fascisme en woonstrijd geen geïsoleerde strijden zijn.
Burgemeester Peter van der Velden reageerde als een robot op de inspraak en vragen. Al het geweld was noodzakelijk en deëscalerend geweest, en de politie had dus perfect gehandeld. Hij wist niet helemaal precies wat er gebeurd was op de brug en ging nog evalueren, antwoordde hij op de vraag waarom agenten hun dienstnummer weigerden te geven. Maar hij wist dan weer wel zeker dat de agenten de queer-activisten gesommeerd hadden te vertrekken, wat feitelijk niet het geval was. Er werd namelijk meteen vanaf de eerste seconde met grof geweld ingeslagen op mensen die slechts een spandoek wilden ophangen, een die precies afgemeten was zodat de boten er geen last van zouden hebben.
Eric Krebbers
Speech 1
Nuance is nothing more than a nuisance, you’re either good or evil.
My name is Eli and I am queer. I could be gay, lesbian, bisexual, asexual, non-binary, transgender, intersex or cis-gender, it does not matter. You will never walk in my shoes, but that does not mean that you shouldn’t try to understand the struggles that queer people go through from day to day. What happened at Canal Pride Leiden was unnecessary and unjustified. The police violence has left many people physically, mentally and emotionally scarred. It has enraged and saddened people who watched it happen.
Why? Because they thought that their point of view and worries about Pride becoming commercialised should be heard and seen, if not every day, then perhaps on the very day when you should be able to just be yourself, no questions asked. To show that things could be done differently, to show that freedom and love wins no matter how long we tell ourselves and others that we have to follow the rulebook word for word.
I was lucky, perhaps cowardly, enough to not be at the demonstration and instead of experiencing all this fear, anguish and pain I got to watch countless videos where people I care for get hurt and arrested, no reason provided. I have found home among these people, here in Leiden. A family I had always been missing while growing up. Just know that when you hurt one of my siblings, we all hurt.
Leiden can do better. The municipality can do better. We, together, can do better and help end the necessity to use such violence against people who are worried about their future. But we have to start with communication.
I am here to remind everyone that things in life are not just black & white, good or evil, there’s always nuance. So before passing judgement on others and ourselves, stop for a moment and ask why this is happening. I still believe that Pride was, is and will be a protest because our rights wouldn’t exist without it. And we will keep protesting until you start to listen and hear what we have to say, using our right to protest and demonstrate.
Speech 2
Dear council,
I’m here today to talk about the police violence that took place last Saturday, between 3.45 and 5pm on the Catharinabrug.
I’m Lucas. I’m an international, 20 year old transgender man, and I use he/him pronouns. I came to the Netherlands 2 years ago with the impression that this country would be a safe place for me, and that gender affirming healthcare would be much easier to receive. Before moving here, I was in a house where I was abused almost every day for my gender identity. What I expected to find here was safety, access to the healthcare I desperately need, and support. My experience however is different – I have found myself faced with unnecessarily long waiting lists, anger, frustration, and now also with police violence and repression against people in my own community.
Despite the fact that I was luckily not one of the people subjected to the police’s extreme violence at the Leiden Canal Pride, I spent my 2nd ever Pride march in fear, hearing that people living similar lives to me were being kettled, beaten, and arrested. In all honesty it was one of the more traumatizing days of my life, when it should have been the one day where we could all feel safe, proud, and free. The sheer extent of the violence and abuse that the LGBTQ+ community underwent that day has led me to a point where I don’t think I can ever feel truly safe here again. Why must we, the trans community, endure repression day in and day out? Not only are we constantly subjected to transphobia in our daily lives, but now we are being abused publicly by the police as well. What is the aim? Why? Why are we not allowed to live peacefully and happily?
Leiden’s Canal Pride, if anything, just further proved why Pride has to continue being a protest and that no matter how much the city commercializes and capitalizes off of queerness, we are still not accepted. It proves why we have to keep fighting. Our rights aren’t considered, we’re still marginalized and pushed away. Pride will continue to be a protest until we are no longer beaten relentlessly and arrested for existing. Pride will be a protest until people like me can walk on the streets and not be scared or fearful for their life.
Thank you for listening.
Speech 3
Beste voorzitter,
Ik zal mij kort voorstellen. Ik ben Denise. Mijn voornaamwoorden zijn zij\haar; hen\hun; die/diens. Ik ben een transvrouw. Ik ben vrienden verloren omdat ik trans ben. Ik ben gedurende mijn stage op een school in Leiden gediscrimineerd door het schoolbestuur. Ik ben mijn huis kwijtgeraakt omdat ik queer ben.
Mijn demonstratierecht is afgepakt tijdens Pride. Ik ben geslagen door de politie tijdens Pride. Ik ben 6 uur van mijn vrijheid beroofd tijdens Pride. En gisteravond ben ik op straat fysiek bedreigd en uitgescholden voor “kankerhomo”. Zonder transzorg is het voor mij namelijk niet mogelijk om er als vrouw uit te zien en op het moment zijn de homofoben behoorlijk opgefokt door de speciale aandacht die ik zogenaamd zou hebben gekregen tijdens Pride. Ik heb mij nog nooit zo eenzaam gevoeld.
Toch heb ik besloten om gebruik te maken van het enige recht dat ik nog lijk te hebben. Het recht om als burger gehoord te worden door de raad. Ik wil het niet hebben over alles wat er is gebeurd. Dat kunt u zien op de talloze videos op internet. Het bewijs spreekt voor zichzelf. Voor alle duidelijkheid gaat het hier dus over de Catharinabrug, zaterdag 2 september tussen 15:15 en 17:00 uur.
Ik ben hier om mijn hand uit te reiken naar de oppositie. Tijdens mijn zes vrijheidsloze uren heb ik namelijk het privilege mogen genieten om de bijbel te mogen lezen. Daarom sta ik hier als Mozes bij de farao. De gemeente waarschuwend voor hun tweede plaag. Straks gaat GroenLinks namelijk een heleboel vragen stellen over de gebeurtenissen tijdens de Pride. Vreemd dat GroenLinks, de partij die het meest betrokken was bij de organisatie van de Canal Pride, het snelst met vragen komt. Ook vreemd is hoe ze ons daar niet voor hebben gecontacteerd. Dit terwijl Studenten Voor Leiden netjes bij ons kwam informeren wat er was gebeurd. Vreemd hoe Sleutelstad alleen maar de statements van de politie plagieert zonder daadwerkelijk onderzoek te doen.
Ik wil de oppositie bewust maken van de vragen die zometeen niet door GroenLinks worden gesteld. Is er aan de demonstranten duidelijk gemaakt onder welke wetgeving zij zich moesten verplaatsen, nadat hier door de demonstranten naar werd gevraagd? Hebben agenten hun dienstnummers kenbaar gemaakt toen hiernaar werd gevraagd? Wiens besluit is het geweest om de dag voor de Pride zwaar politiematerieel de stad in te rijden? Wiens besluit is het geweest om politiebureau Langegracht van tevoren van arrestanten te ontruimen? Wiens besluit is het geweest om circa 150 politieagenten uit Den Haag naar Leiden te verplaatsen? Op welke wettelijke basis is dat gebeurd? Wie wisten er nog meer vanaf? Is de organisatie van de Canal Pride betrokken geweest in dit proces? Zijn er wellicht onder-de-tafel deals geweest tussen de voorzitter van de Canal Pride, Lorenzo van Beek, en wethouder van Delft of misschien zelfs de burgemeester? Kan het zijn dat de machthebbers wetten maken waar zijzelf en de politie zich niet aan houden? En zo ja, wat zijn we hier dan nog aan het doen? Dan kan de gemeenteraad zichzelf net zo goed ontbinden.
Oppositie, het is frappant dat de coalitie zo trots is op hun Pride. Egostrelen is een veelvoorkomend symptoom van macht en geld. Oppositie, u kunt zich nu nog aansluiten aan onze kant van het verhaal en u verzetten tegen onrecht. Het enige dat u hiervoor hoeft te doen is kritisch kijken naar de coalitie, de burgmeester en politie. Laat u niet illusioneren door deze waarheidgoochelaars. Hun gladde praatjes hebben hen juist gebracht waar ze nu zijn. Opdat wij uit het verleden mogen leren:
“Daarna zei de heere tegen Mozes: ga naar de farao toe en zeg hem: zo zegt de heere: Laat mijn volk gaan, zodat zij mij kunnen dienen. En indien u weigert het te laten gaan, zie, dan zal ik heel uw gebied met kikkers treffen.” – Exodus 8:1 en 8:2. Voor de gelovigen onder ons die misschien op zoek zijn naar wat raad in deze kwestie verwijs ik u naar de psalmen 140 en 82 en naar Johannes 10: De goede herder. Dank u wel.
Speech 4
Voorzitter,
Ik ben Bo Salomons, voornaamwoorden hij/hem en ik ben hier om te spreken over het excessieve geweld dat de politie heeft gebruikt tijdens de Pride tegen de LGBTQIA+ gemeenschap op de Catharinabrug, in de middag van zaterdag 2 september van kwart over drie tot vijf uur. Ik kom hier NIET spreken over een situatie bij de Burcht of Hooglandse Kerk in de ochtend van 2 september.
Eerst had ik een filosofisch betoog over vrijheid voorbereid, maar gezien alle reacties en openbare opmerkingen hebben we geen moreel appel nodig. Blijkbaar hebben we een hoorcollege democratische rechtsstaat nodig.
De casus:
Afgelopen zaterdag probeerden bezoekers van de Leidse Pride een spandoek op te hangen aan de Catharinabrug. Op het spandoek stond de tekst “Kleurrijk niet stinkrijk, Rainbow capitalism doesn’t float my boat”. Een commentaar op hoe de meeste boten van bedrijven waren, en dat de boten voor individuele queer mensen en queer organisaties te duur waren om te huren.
Ik had het spandoek zelf in mijn handen toen de politie eraan begon te trekken. Toen wij vroegen welke bevoegdheid ze hadden om ons spandoek in beslag te nemen, werd niet geantwoord. Toen wij niet loslieten, werden wapenstokken getrokken en werden we van de brug geslagen en geduwd.
Voor eerstejaars rechtenstudenten zou dit een vraag op een staatsrechttentamen kunnen zijn. Het antwoord: demonstreren is een grondrecht onder de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Beperkingen moeten bij wet zijn voorgeschreven, en moeten voldoen aan de eisen van noodzakelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit.
De wettelijke grondslag voor het inperken van een demonstratie staat in de Wet openbare manifestaties. De bevoegdheid om een demonstratie te beëindigen ligt puur bij de burgemeester. Er was geen bevel van de burgemeester, dus onder geen beding kon de demonstratie worden ontbonden. Zelfs al had de burgemeester dat gedaan, krachtens artikel 2 van de WOM kan een demonstratie alleen worden beperkt ter bescherming van de volksgezondheid, het verkeer of ter voorkoming van wanordelijkheden. Het ophangen van een spandoek is geen wanordelijkheid. Het geweld van de politie was dat wel.
Hiervoor krijg je negen van de tien punten, want ik heb de precieze artikelen, artikel 9 Grondwet en artikel 11 EVRM, niet genoemd. Wat de politie hier heeft gedaan, is niet het handhaven van de wet. De politie heeft de wet geschonden, en in het vacuüm nieuw recht gecreëerd. De politie speelt voor wetgever, uitvoerder en rechter, en gaat daarmee op uw stoel en de stoel van de burgemeester zitten. Opeens gold hun wet: je moet alles doen wat de politie zegt, anders krijg je klappen.
Dat betekent dat de politie niet alleen ons terzijde heeft geschoven, maar ook u als raadsleden, en u als burgemeester. U dient uw wettige positie te beschermen tegen zij die het geweldsmonopolie van de wet overtreden en het recht in eigen handen nemen. Ook als ze daarbij een uniform dragen.
Ik zag al wat vragen langskomen, maar zelf heb ik ook wat vragen aan de burgemeester. U bent natuurlijk niet verplicht ze te beantwoorden, maar wellicht kunnen de raadsleden zich laten inspireren. Nu ben ik zelf ooit ambtelijke staf van een bewindspersoon geweest, dus ik weet hoe fijn het is als mensen hun vragen duidelijk aangeven, dus hier komen ze:
1. Heeft u een demonstratie op de Catharinabrug tijdens de Pride verboden?
2. Zo ja, wat was de reden van uw verbod, en voldoet deze aan de eisen van noodzakelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit die de wet stelt?
3. Zo nee, hoe kan het zijn dat agenten onder verantwoordelijkheid van de burgemeester eigenstandig en zonder wettelijke grondslag hebben opgetreden?
4. De bedoelde actie was aangekondigd en bij u reeds bekend. Welke stappen zijn genomen om het demonstratierecht te faciliteren?
5. Zijn agenten in Leiden en Den Haag voldoende opgeleid in het demonstratierecht om de WOM toe te passen?
6. Is er onderzoek gedaan naar queerfobie binnen de Leidse en Haagse politieorganisaties?
7. Hoe gaat u zorgen dat het demonstratierecht in toekomstige evenementen gewaarborgd blijft?
8. Hoe gaat u voorkomen dat de politie zich steeds meer onwettige bevoegdheden gaat toeëigenen?
9. En als afsluitertje, een persoonlijke vraag: hoe kan ik nog gebruik maken van mijn fundamentele recht op vrijheid van meningsuiting als het ophangen van een spandoekje ertoe kan leiden dat ik door agenten in elkaar word gerost en mijn vrienden gearresteerd worden?
Die laatste vraag moet de gemeenteraad even in de derde persoon omschrijven.
De politie houdt van voorspelbaarheid. Ook mensen die evenementen organiseren, of burgemeesters, of raadsleden houden van voorspelbaarheid. Dat is namelijk erg makkelijk. Maar vrijheid is inherent onvoorspelbaar. Complete orde en complete vrijheid gaan niet samen. En in een vrije samenleving moet vrijheid voorgaan.
Dank u voor uw aandacht.
Speech 5
Goedenavond,
Eerst zal ik mij kort voorstellen. Mijn naam is Mavis, aangesproken met zij/haar of die/hen. Ik ben 19 jaar.
Ik spreek hier vandaag over het excessieve politiegeweld tegen queer mensen tijdens de Pride afgelopen zaterdagmiddag van ongeveer 15:15 tot 17:00 uur. Niet over de demonstratie ’s ochtends bij de Burcht, of de Hooglandse Kerk. Ook al zijn daar ook queerfobe dingen gebeurd die niet okay zijn.
Hiervoor verwijs ik u naar het artikel van Doorbraak. Ik ben een van de gelukkigen. Niet alleen omdat ik alleen maar bijna ben mishandeld door een agent afgelopen zaterdagmiddag en niet ben gearresteerd. Maar ook omdat ik een van de weinigen ben die transzorg bij de VU in Amsterdam heeft kunnen krijgen in tegenstelling tot veel van mijn niet-cis familie in de LHBTQ+ gemeenschap.
Dat was een van de voornaamste redenen dat ik afgelopen zaterdagmiddag op de Catharinabrug stond. Om te demonstreren tegen het neo-liberale transzorgbeleid dat ervoor heeft gezorgd dat zoveel mensen zoals ik niet de middelen kunnen krijgen die zij nodig hebben om zichzelf te zijn.
Ik vind het hypocriet dat de gemeente en de organisatie van de Canal Pride (dat overigens niét de eerste Pride in Leiden was) geld uitgeeft aan een feestje zogenaamd bedoeld voor queer mensen, in plaats van het daadwerkelijk verbeteren van de levens van queer mensen. Dan heb ik het niet alleen in geld investeren in, bijvoorbeeld, het heropenen van de genderpoli in het LUMC die in 2017 gesloten is, maar ook over de dingen die vaak vergeten worden: de grotere gevallen van dakloosheid, misbruik, huiselijk geweld, armoede, discriminatie en nog veel meer dingen die vaker voorkomen bij mensen in de LHBTQ+ gemeenschap.
Het fenomeen dat ik hier benoem, het hypocriete gedrag van de gemeente en de Canal Pride organisatie , heeft een naam. Die naam is pinkwashing. Dat is wat de gemeente hier heeft gedaan: bewust of onbewust gebruik maken van queer mensen om zichzelf een beter imago aan te praten. Om geld mee te verdienen, om de tandwielen van de commercie in Leiden mee te smeren. De gemeente geeft om queer mensen in woorden, maar niet in daden.
Dit is het verhaal dat wij afgelopen zaterdagmiddag wilden vertellen op de Catharinabrug, op de Beestenmarkt en bij het LUMC. Vreedzaam, maar radicaal. Om de, vast vooral hele lieve, mensen die de Canal Pride kwamen bezoeken, te vertellen dat er iets mis zit. Dat er systemisch iets mis zit.
Om eerlijk te zijn, heb ik geen vertrouwen meer om gehoord te worden. De politiek heeft mij en mijn gemeenschap te lang gefaald, waardoor hoop bij mij schaars is.
Toch kies ik ervoor vandaag te spreken. Maar niet alleen om door u, de raad, gehoord te worden, maar uit de hoop dat queer mensen naar mij zullen luisteren, en inzien dat het ook anders kan. Dat de samenleving niet zo hoeft te zijn. Dat een beter leven, een betere wereld, transzorg, rechtvaardigheid, en ga zo maar door, binnen handbereik zijn zolang wij er maar hard genoeg voor vechten.
Daarom vraag ik aan u: wat gaat u doen? Blijft u onderdeel van deze pinkwashing, of staat u volgend jaar naast ons op de brug?
Na de gewelddadige Leidse Canal Pride gingen queer-activisten vragen aan wethouders wat ze van het politiegeweld vonden.