Wat te doen als er een racistische rel in je stad georganiseerd wordt

Met georganiseerde racistische rellen van extreem-rechtse groepen in Engeland is er een angst dat dit overslaat naar Nederland. En vragen mensen zich af wat hiertegen te doen is. Ik heb me dat ook afgevraagd, en ben gaan zoeken naar antwoorden. Hier een aantal handleidingen en andere bronnen. Mis je iets? Zet het in de comments.

Dit is niet voor het eerst dat er georganiseerd geweld is tegen gemarginaliseerde groepen mensen. Het is eeuwenoud. En sociale bewegingen, queers en migrantengemeenschappen hebben altijd gezocht naar manieren om zich te beschermen, terug te vechten en de oorzaken aan te pakken.

Het is goed om te snappen dat dit georganiseerd geweld is. Dit zijn geen spontane rellen van woedende ‘gewone’ burgers. Ze worden georganiseerd en aangemoedigd door bekende Engelse extreem-rechtse organisaties en activisten, die oproepen om mee te doen en actief desinformatie verspreiden. Extreem-rechtse activisten die voortbouwen op het normaliseren van racistisch gedachtegoed door conservatieve politici, tabloids en Nigel Farage.

De sociale bewegingen in Engeland zijn op allerlei manieren aan het terugvechten. En er zijn tal van voorbeelden van actieve interventies die werken. De verwachte massale rellen van woensdag 7 augustus bleven uit, omdat anti-racisten overal tegendemonstraties georganiseerd hadden. Ook dat gebeurt niet spontaan. Je hebt een reeds bestaand netwerk of organisatie nodig om snel te kunnen reageren op een crisis als deze. Het bouwt voort op jarenlang solidariteitswerk, buurtorganizing en het door sommigen verketterde ‘woke’ werk binnen sociale bewegingen om anti-racisme, intersectionaliteit en dekolonisatie te verankeren in sociale bewegingen.

De Britse campagnestrateeg Natascha Adams geeft in haar blog een goed beeld van de respons vanuit de Britse sociale bewegingen op dit moment. Van traumasupport, tegendemonstraties, buurthulp, hoe moslims in je persoonlijke netwerk te steunen en een serie statements van anti-racisme organisaties en moslimorganisaties.

Stand Up to Racism is de voornaamste organisator van lokaal tegenprotest. Vakbonden scharen zich achter Stand up to Racism. NEON, een organisatie die met onder andere trainingen en handleidingen sociale bewegingen ondersteunt, schreef “Far Right Violence, A Messaging Guide“.

In Bristol hield een tegendemonstratie een extreem-rechtse meute tegen die moslims wilde aanvallen, net als in Middelsbrough. Bouwvakkers en buurtbewoners hielpen mee een beschadigde moskee te repareren.

Sociale bewegingen die eerdere ervaringen hadden met racistisch geweld, hebben daar lessen uit getrokken over hoe erop te reageren, en proberen die door te geven. Dat zijn nuttige bronnen. Hier een aantal die ik ken, maar er is veel meer. Heb je zelf nog links naar verhalen, handleidingen en andere relevante bronnen vanuit sociale bewegingen, deel ze vooral in de comments.

• 1. “Organizing against the Far Right” van Global Grassroots Support.
• 2. “A community guide for opposing hate“.
• 3. “The Backfire Model” van Brian Martin.
• 4. “Political violence is surging, but there’s a playbook to counter it“, een interview met Hardy Merriman.
• 5. “How to face right-wing violence while defending the election – a conversation with George Lakey“.
• 6. “The Anti-facist handbook“.
• 7. “Ten Ways to Fight Hate: A Community Response Guide” van SPLC.
• 8. “It Did Happen Here: An Antifascist People’s History“.
• 9. “We Go Where They Go: The Story of Anti-Racist Action“.
• 10. “Combating Racist Crime and Violence: Testimonies and Advocacy Strategies” van ENAR.
• 11. “Staying save while staying vocal – toolkit“.

Peter Kodde

(Kodde is actief bij de Stroomversnellers, een organisatie die onder meer trainingen voor activisten organiseert.)