Wil je echt dat iemand anders bepaalt of jij nog mag blijven leven?

Ik zie dat Marli Huijer weer eens geïnterviewd is. Ik zie ook weer mensen, die niet verder denken dan hun eigen neus lang is, haar verhaal delen op social media. Zeg eens, zeehondjes, hebben jullie echt nagedacht over de consequenties van haar manier van denken of klappen jullie omdat ze zo lekker ‘tegendraads’ is?

Zij zegt: niemand heeft “recht” op een lang leven. Okay. Wie bepaalt dat dan? Scenario: patiënt heeft levensbedreigende ziekte, nul kans op overleven zonder behandeling, honderd procent mét. Wie bepaalt de behandeling voor de patiënt? Zijzelf, of hun arts? Denk daar eens goed over na.

Ik neem aan dat jij zal zeggen dat het jouw eigen keus moet zijn, maar wel eentje die goed geïnformeerd is met hulp van een arts. Ik neem ook aan dat jij niet zou willen dat een arts dat besluit voor jou maakt zonder jouw inspraak.

Nu, laten wij eraan toevoegen dat je tachtig jaar oud bent. Zelfde kansen. Je bent niet aan het dementeren en na behandeling kan je nog jaren door, geen bijwerkingen. Nogmaals, wil jij echt dat iemand zonder jouw permissie bepaalt of jij het waard bent om nog te blijven leven?

Natuurlijk is de werkelijkheid ietsjes moeilijker en rommeliger, maar ik neem aan dat voor jou, persoonlijk, de basis hetzelfde blijft. Jij wilt controle over jouw leven. Je wilt niet dat iemand zonder jouw permissie voor jou bepaalt of jouw leven nog zin heeft, toch?

Ik heb op Twitter mensen gezien die hun artsen zo erg vertrouwen dat ze halfgoden van hen maken. Ik ben blij voor jullie dat jullie nooit de pech hebben gehad om jullie arts te hebben zien falen. Ik ben blij voor jullie dat jullie aardige artsen hebben.

En misschien vertrouwen jullie je arts zó volledig dat wanneer die zegt “sorry mevrouw, maar is het niet tijd om te zeggen dat er einde aan moet komen?”, dat jullie daar helemaal geen probleem mee hebben. Maar wat als je een arts hebt die je helemaal niet goed kent? En die zegt dat?

We zitten in een samenleving die al jaren systematisch roept dat je jonge jaren belangrijk zijn en dat wanneer je oud bent je een probleem bent. Bespaar me al jullie krokodillentranen, het is zo duidelijk. Jarenlang wordt er over “vergrijzing” gepraat, en wat een ramp dat is.

Vergrijzing was een van de oorspronkelijke redenen achter de zorghervormingen, want het “oude” systeem zou het niet meer aankunnen. Jarenlang werd er gepraat over een “grijze golf” en werd daar een angstbeeld van gemaakt. Noemt het wat je wilt, maar dit is klassieke dehumanisering.

Jarenlang berichten en naargeestige grapjes over hoe ouderen in hun broek plassen en hoe nutteloos ze waren (want ze dragen niet bij aan de economie). Ze houden gebouwen bezet omdat ze weigeren te creperen in onze verzorgingstehuizen, ze houden hun geld vast en we erven maar niet…

Zelfs bepaalde mensen die wat meer links gezind zijn, proberen klasse in een soort generatiekloof te transformeren. Ze vergeten daarbij dat veel ouderen ook tot de geëxploiteerde klassen behoren en nog maar net rondkomen van het beetje pensioen dat ze hebben.

En nu vraagt mevrouw Huijer zo lief in de NCR of ze niet een beetje opschieten met doodgaan, ja. Misschien moeten we dat laatste recht dat ze nog wel hebben, zelfbeschikking over hun lichaam, van hen afpakken, want ze weten toch niet hoe ze het moeten gebruiken.

Want “niemand heeft het recht om lang te leven” komt neer op “het recht op zelfbeschikking van je eigen lichaam, is geen recht”. Oei. Diezelfde regel die ons beschermt tegen de vreselijke situaties van voor 1945, die geldt opeens niet als je voorbij een bepaalde leeftijd bent?

“Oh, maar zo bedoelde ze het niet.” Dat is het verweer van een intellectuele lafaard. Als ze het niet zo bedoelde, waarom formuleert ze het zo dat dit de onvermijdelijke conclusie is? Ik zou denken dat juist filosofen voorzichtig zijn met hun taal, en hun woorden goed kiezen.

Het maakt mij niet uit of ze een arts is of was, haar filosofie is óf slecht doordacht óf ze opent een deur die wij als samenleving niet open mogen hebben. Haar voormalige expertise maakt haar niet magisch onkwetsbaar voor kritiek.

En nu, jongeren en boomers die als zeehonden zitten te klappen voor haar. Ik mag hopen dat jullie niet echt hebben doorgedacht wat de ouderdom voor jullie in petto zal hebben. Denk je dat jij niet de fragiele heupen hebt geërfd van je oma? De glaucoom van je opa?

Denk je dat je wilt leven in een samenleving zoals zij beschrijft, of denk je dat jij magisch gespaard zal worden van het vonnis van een arts, omdat jij een “vitale” oudere gaat worden? Denk je dat je die nieuwe heup echt niet nodig zal hebben?

En als we in een samenleving leven waar artsen het eindvonnis mogen bepalen over iemands leven, en of iemand behandeling verdient, hoe zal dat eruit zien voor mensen van kleur, mensen met een beperking, neurodivergente mensen, en andere minderheden?

Goed, ik moest dit even kwijt. Ik word zo moe van hoe lekker mensen op Twitter teren op uitspraken die al lang geleden zijn weerlegd, en waarvan bewezen is hoe nachtmerrie-achtig ze zijn in de uitvoering. Goeie morgen, ik ga een flat schilderen en hopen dat ik 125 jaar oud word. Van a ver quién soy yo.

Sophie Kaars Sijpesteijn

(Dit artikel verscheen eerder als een draadje op Twitter.)