Wilders en het “Gesundes Volksempfinden”

Een door Wilders opgefokte racistische meute tegen een azc in Steenbergen (2015). De “law and order’-politicus sprak zich vanzelfsprekend niet tegen hen uit.

Mijn vorige artikel ging over hoe Wilders een democratische, rechtsstatelijke inborst nabootst, omdat woorden als “vrijheid” en “democratie” nu eenmaal populair zijn. Die façade komt duidelijk naar voren in hoe zijn volgelingen praten over de wet.

Wilders zegt een “law and order”-politicus te zijn. Het gaat hem naar eigen zeggen over het aanpakken van criminelen. Hij wil “zero tolerance” voor overtredingen van “democratisch tot stand gekomen” wetgeving. Althans, dat zegt hij.

Dat Wilders met twee maten meet, blijkt natuurlijk uit zijn eigen strafrechtelijke verleden. Hij is immers zelf een crimineel, veroordeeld voor groepsbelediging. Maar dat is niet het soort wet dat hij bedoelt.

In een democratische rechtsstaat zijn de volgende principes (in theorie) van belang:

  • 1. De wet geldt voor iedereen;
  • 2. De staat mag niets zonder toestemming van de wet;
  • 3. De wet is een geheel, je mag niet selectief zijn.

Dit wordt nooit écht nageleefd, maar de PVV gaat verder.

Neem de reactie op “buurtcommando’s”, knokploegen die vaak vluchtelingen hardhandig arresteren. In een perfecte rechtsstaat zouden deze commando’s gestraft worden voor geweld naar een medemens. Maar niet bij extreem-rechts.

Die hebben duidelijke prioriteiten. Allereerst moet het strafrecht gehandhaafd worden. Dingen als “procesrecht”, “rechtsgang” en “mensenrechten” zitten dan alleen maar in de weg, en komen op de tweede plaats. Terwijl mensenrechten juridisch bovenaan staan.

Maar het gaat deze mensen niet om de wet. Anders zouden ze niet schreeuwen om letterlijke moord en foltering. Het gaat ze om hard straffen, zonder bewijs, alleen omdat de verdachten vluchtelingen zijn. Het gaat om macht en geweld, als recht verholen.

Dat zie je ook aan wat ze wel en niet illegaal vinden. Zo ‘vinden’ ze dat gezichtsbedekking op straat verboden is, terwijl dat expliciet niet zo is. Ze vinden dat demonstraties aangepakt moeten worden. En dat je altijd naar de politie moet luisteren, al zijn hun bevelen illegaal.

En aan de andere kant staat Plasterk, die patenten heeft gejat voor zijn eigen gewin. Maar daar is niets mis mee, daar is het juist verboden om Plasterk “kapot” te maken. Dat kan hij overigens prima zelf.

Dit is geen recht gebaseerd op de wet, maar op een gevoel van wat “hoort”, van “gezond verstand”. Of in het Duits: gesundes Volksempfinden. Dit was een juridisch regime in nazi-Duitsland waarbij recht was gebaseerd op de “volkswil”.

In de praktijk betekende dit dat het recht was gebaseerd op de propaganda van Goebbels en de wil van Hitler, die als Führer de volkswil kon “lezen”. Met andere woorden: het recht was wat Hitler op dat moment goed uitkwam. Alles was verboden of toegestaan afhankelijk van context.

Het voordeel van een wet is dat die (in bepaalde mate) voorzienbaar is en dus een grens stelt aan macht. Gesundes Volksempfinden doet het tegenovergestelde. Het maakt de wet onkenbaar, en compleet arbitrair. Afhankelijk van waar de volkswoede zich op richt.

De aangifte tegen Timmermans was hier een voorbode van. Het was een “trial by media”. En nu kreeg Timmermans gelijk, maar de schade was gedaan. En wat als Wilders straks de macht krijgt over OM en rechtspraak? Krijgen we dan dezelfde uitkomst?

Wilders heeft geen fuck om wet of recht of democratie. Hij geeft om macht. Alles aan hem is daarop gericht. We zien de eerste gevolgen van zijn machtsgreep al voordat deze compleet is. Dat moet koste wat het kost worden voorkomen.

Bo Salomons

(Dit artikel verscheen eerder als draadje op Twitter.)