Zorgcentrum Pennemes moet stoppen met Flextensie-dwangarbeid. Stuur ook een protestmail!
In de periode januari tot en met oktober 2017 zijn er bij Zorgcentrum Pennemes veertien Zaanse bijstandsgerechtigden tewerkgesteld. Via dwangarbeidkoppelbaas Flextensie werkten zij 2.278 uur zonder loon en arbeidsrechten. Doorbraak eist dat Pennemes nú stopt met deze uitbuiting van bijstandsgerechtigden. Stuur ook een protestmail aan Woon- en wijkzorgcentrum Pennemes (zie de voorbeeldbrief onderaan)!
Stichting Hervormd Centrum Pennemes, een zorgcentrum voor ouderen, is in het najaar van 2018 gefuseerd met Stichting Doopsgezind Zorgcentrum Mennistenerf, eveneens in Zaandam. Bij Stichting Mennistenerf-Pennemes-Combinatie werken 550 betaalde medewerkers en maar liefst 350 vrijwilligers.
Pennemes zegt goede arbeidsvoorwaarden te garanderen via de VVT-CAO. Deze arbeidsvoorwaarden gaan overduidelijk niet op voor de veertien baanlozen die tewerk zijn gesteld. Geen loon en geen arbeidsrechten, dus ook geen recht op bijvoorbeeld 8 procent vakantiegeld en een eindejaarsuitkering van 5,7 procent van het jaarsalaris. En dan durft Pennemes te beweren dat men “gelijkwaardigheid” belangrijk vindt! De 2.278 uur zorg-dwangarbeid leverde 23.137,96 euro winst op voor de gemeente Zaanstad en voor Flextensie/NVSI.
“Spanningsveld”: “vrijwillige” dwangarbeid versus vrijwilligerswerk en betaald werk
We gaan er vanuit dat mensen uit zichzelf voor vrijwilligerswerk kiezen. Écht vrijwilligerswerk, wat wil zeggen dat het werk niet is opgelegd vanuit een verplichting, zoals bij de tegenprestatie voor bijstandsgerechtigden. De tegenprestatie wordt door veel gemeenten niet meer met harde hand opgelegd (met de dreiging tot het opleggen van een sanctie als drijfstok), maar er wordt met zachte dwang gepusht richting het doen van bijvoorbeeld vrijwilligerswerk in het buurt- of jongerencentrum, verzorgingshuis, enzovoorts. Bij dit soort vrijwilligerswerk is er vaak sprake van wegbezuinigde banen.
| In november 2016 ging Doorbraak de strijd aan tegen de Flextensie-constructie, een vorm van dwangarbeid via een koppelbaas die baanlozen ronselt. Gemeenten leveren de baanlozen aan, Flextensie zoekt bedrijven waar die baanlozen zonder arbeidsrechten tewerk worden gesteld. Zowel dit uitzendbureau als de gemeente maken daar een mooie winst op, omdat de baanlozen ook geen loon krijgen betaald. In december 2016 publiceerden we een artikel over de oprichters van Flextensie Nederland B.V. en over de uitrol van de uitbuitconstructie. Na ophef daarover en na een onderzoeksrapportage (2017) in opdracht van voormalig PvdA-staatssecretaris Jetta Klijnsma leek wat betreft overheden en Flextensie de kous hiermee af.
Het “reintegratieinstrument” Flextensie werd eind 2017 eigendom van de Nederlandse Vereniging voor Sociale Innovatie (NVSI). Deze club beheert nu Flextensie. Gemeenten moeten lid zijn van de NVSI om gebruik te maken van de dwangarbeidkoppelbaas-constructie. De exploitatie wordt gedaan door Sociaal Innovatielab B.V., de nieuwe naam voor het oude jasje (Flextensie Nederland B.V.) van Guus Budel, Martine van Ommeren en Suzanne Visser. Op onze herhaaldelijke oproep aan Flextensie-baanlozen om hun ervaringen te delen en samen de strijd aan te gaan (om bijvoorbeeld een contract en loon op te eisen) kwam spijtig genoeg weinig respons. Hoe de Flextensie-constructie in de praktijk werkt en welke ervaringen baanlozen ermee hebben, kwam daarom te weinig naar voren. Welke bedrijven en organisaties werken actief mee aan deze vorm van dwangarbeid en hoe wordt dat georganiseerd? Met de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) in de hand ging Buro Jansen & Janssen aan de slag om meer informatie boven tafel te krijgen. Flextensie Dwangarbeid Zaanstad Dossier: |
Afgedwongen vrijwilligerswerk wordt door klantmanagers verkocht als zijnde goed voor de sociale contacten, werkervaring opdoen, sociaal isolement doorbreken, en in een gezond leefritme komen. En misschien, heel misschien, ligt er ergens een baan in het verschiet. Er hangt altijd de dreiging van het korten van de uitkering boven het hoofd van de baanloze, als deze zich niet voldoende zou inspannen, niet op zoek zou blijven naar betaald werk en niet aan talloze andere verplichtingen zou voldoen.
Dezelfde motivering wordt aangewend bij het gaan verrichten van Flextensie-dwangarbeid. Waar zitten de verschillen? Als een bijstandsgerechtigde helemaal uit zichzelf vrijwilligerswerk wil gaan doen, dan moet dat worden gemeld bij een klantmanager van de Sociale Dienst. Die kan het toestaan, maar ook verbieden. Want vrijwilligerswerk is geen betaald werk en een baanloze moet nu eenmaal van de staat uitstromen naar een baan. Mocht een baanloze vrijwilligerswerk doen, dan kan daar een vrijwilligersvergoeding tegenover staan. Deze vergoeding wordt niet verrekend met de uitkering. Vrijwilligers met een bijstandsuitkering mogen voor maximaal 170 euro per maand met een maximum tot 1.700 euro per jaar een onkostenvergoeding ontvangen zonder dat het wordt verrekend met hun uitkering.
Een baanloze die via koppelbaas Flextensie werkt, is geen vrijwilliger en doet dan ook geen écht vrijwilligerswerk. Vrijwilligerswerk is zelfverkozen onbetaalde arbeid. Via Flextensie werken baanlozen in échte banen, maar niet helemaal écht, want ze hebben geen arbeidscontract, geen arbeidsrechten en geen loon.
Bij Zorgcentrum Pennemes wordt er gewerkt door Flextensie-dwangarbeiders. Pennemes betaalt deze personen geen loon, maar betaalt wel een uurtarief aan Flextensie. De tewerkgestelde baanlozen zijn geen vrijwilliger, zij hebben geen goed vrijwilligerscontract en krijgen ook geen vrijwilligersvergoeding.
De Flextensie-dwangarbeider die bij Pennemes werkt, doet dit misschien ook vanuit oprechte betrokkenheid of eerdere werkervaring in de zorgsector, maar nogmaals, het is geen écht vrijwilligerswerk. Ze zijn immers gedetacheerd door Flextensie in samenwerking met de Sociale Dienst van Zaanstad om volkomen rechteloos “échte werkervaring” op te doen in de hoop ooit nog eens aan een échte baan te komen. De bijstandsgerechtigden worden er drie maanden fulltime of maximaal zes maanden parttime (minder dan 28 uur per week) uitgebuit, want dat is het wettelijk kader waaraan Flextensie zich moet houden. Daarna moeten de baanlozen opzouten.
Bij de zorgcombinatie Mennistenerf-Pennemes werken honderden vrijwilligers. Mensen van wie je mag veronderstellen dat ze dit werk doen omdat ze de noodzaak daarvan inzien. Omdat ze het prettig vinden, nuttig achten, enzovoorts. Deze vrijwilligers kunnen geen strafkorting op hun inkomen of dat van hun gezin/partner krijgen als ze een vrijwilligersuurtje missen. Of als ze tussentijds willen stoppen met het vrijwilligerswerk.
Zorgcentra zijn nergens zonder deze vrijwilligers. Als de vrijwilligers vandaag allemaal stoppen met vrijwillig onbetaald werken, dan storten Mennistenerf en Pennemes zo’n beetje in. Dan is er geen ruimte voor alle extra projecten en zorgaandacht, zoals bijvoorbeeld; de dakmoestuin, de gierzwaluwnestkastjes, het wandelen met bewoners, het knuffelen met kippen en konijnen en het hondenmaatjesproject. Want deze activiteiten worden grotendeels uitgevoerd met hulp van échte vrijwilligers!
De gedwongen arbeid door de Flextensie-baanlozen is uitzendwerk dat normaliter door betaald verzorgend of verplegend personeel wordt gedaan. Of door koks, schoonmakers, administratief medewerkers, enzovoorts. Want er is een marktconform uurtarief per dwangarbeiduur betaald aan Flextensie. Als de Mennistenerf-Pennemes-Combinatie arbeidskrachten nodig heeft, waarom geven ze dan geen arbeidscontract en uurloon aan de tewerkgestelde baanlozen? Waarom nemen ze deze mensen dan niet aan?
Pennemes en Mennistenerf moeten kiezen: of écht vrijwilligerswerk of écht betaald werk voor bijstandsgerechtigden. En stop nú met het plaatsen van baanlozen via dwangarbeidkoppelbaas Flextensie!
Bart de Baan
Puk Pent
Als jij Stichting Hervormd Centrum Pennemes wilt laten weten wat je van deze Flextensie-dwangarbeid vindt, laat dan een berichtje achter via Twitter en op de Facebookpagina van het zorgcentrum, en stuur een mail.
Laat ook Stichting Doopsgezind Zorgcentrum Mennistenerf weten wat je ervan vindt: via Twitter, op de Facebookpagina en via mail.
Voorbeeldbrief aan Pennemes
| Aan de managers van Zorgcentrum Pennemes,
Ik mail jullie naar aanleiding van het gegeven dat er net als bij modehuis Vanilia (1) en Holland Parcel Express (2) ook bij jullie bedrijf Zaanse bijstandsgerechtigden via de “uitzendconstructie” Flextensie (3) tewerk zijn gesteld. In totaal is er door veertien baanlozen in de periode van januari tot en met oktober 2017 zeker 2.278 uur zonder loon en zonder arbeidsrechten gewerkt. Waarschijnlijk worden er nu nog steeds, in samenwerking met de gemeente Zaanstad, uitkeringsgerechtigden bij jullie zorgcentrum geplaatst om zogenaamd “échte werkervaring” op te doen. Die 2.278 uur heeft Flextensie/NVSI en de gemeente Zaanstad 23.137,96 euro winst opgeleverd. Voor elk uur dwangarbeid verricht door de bijstandsgerechtigde heeft jullie bedrijf een vast tarief aan Flextensie betaald. Van dat tarief gaat een schamele premie (“premie arbeidsinschakeling”) naar de tewerkgestelde en de rest is verdeeld tussen Flextensie en de gemeente Zaanstad. Jullie winst bij deze dwangarbeid zit hem in het superlage uurtarief (in totaal 28.173,13 euro), het niet afdragen van sociale lasten en het gebrek aan verantwoordelijkheid jegens de tewerkgestelde bijstandsgerechtigde. De bijstandsgerechtigde ontleent namelijk totaal geen rechten aan deze dwangarbeid bij jullie. De baanloze kan simpelweg worden gebruikt en net zo makkelijk weer worden gedumpt. Jullie zijn de tewerkgestelde helemaal niets verschuldigd. En als een bijstandsgerechtigde niet voldoet, dan kan de gemeente diens uitkering korten. Zorgcentrum Pennemes werkt binnen deze constructie mee aan de keiharde disciplinering van bijstandsgerechtigden. Jullie zeggen jullie arbeidsvoorwaarden goed georganiseerd te hebben via de VVT-CAO (4). Maar voor de bijstandsgerechtigden die via Flextensie voor jullie werken zijn die arbeidsvoorwaarden helemaal niet goed georganiseerd. Ze krijgen geen loon, hebben geen arbeidsrechten, bouwen geen WW of pensioen op, ontvangen geen vakantiegeld en geen eindejaarsuitkering, enzovoorts. Er werken veel vrijwilligers bij jullie, die essentieel zijn voor het reilen en zeilen van jullie zorgcentrum, net zoals de mensen met betaald werk. Maar een tewerkstelling via Flextensie is geen vrijwilligerswerk, en ook geen baan. Flextensie-arbeiders krijgen geen loon en arbeidsrechten, en ze werken ook niet vrijwillig, want ze staan continu onder druk van het bijstandsregime. Ze doen dwangarbeid. En ieder uur dwangarbeid is een uur dwangarbeid te veel. Dus, managers van Pennemes, ik verzoek jullie met klem om op zijn minst te erkennen dat jullie de fout in zijn gegaan met de Flextensie-constructie. Ik zie graag jullie belofte tegemoet dat Pennemes zich in de toekomst onthoudt van verdere samenwerking met Flextensie. In afwachting van jullie antwoord, –————- Meer informatie over Flextensie is hier te vinden: href=”https://www.doorbraak.eu/zorgcentrum-pennemes-moet-stoppen-met-flextensie-dwangarbeid-stuur-ook-een-protestmail/ Noten |