De Fabel van de illegaal 79, najaar 2006

Auteurs: Eric Krebbers en Harry Westerink

9/11-beweging plaveit de weg voor opkomend antisemitisme

Zo'n 500 enthousiastelingen kwamen af op de conferentie "De leugens, feiten en gevolgen van 11 september". Die werd op 16 september 2006 georganiseerd door Dit Kan Niet Waar Zijn (DKNWZ) in de Utrechtse Jaarbeurshallen. Toen de bezoekers bij aanvang gevraagd werd wie niet meer gelooft in de officiële uitleg van de tragische gebeurtenissen van 2001, stak direct de overgrote meerderheid de hand op. Daarna werden al deze "niet-gelovigen" een dag lang door binnenlandse en buitenlandse samenzweringsdeskundigen overspoeld met "bewijzen" dat de aanslagen een "inside job" waren van president Bush. Veel zelfbenoemde "ongelovigen" bleken echter wel een rotsvast geloof te hebben in het bestaan van een eeuwenlange wereldwijde samenzwering.

Robin de Ruiter, Albert Toby, Arjen Kamphuis en Pamela Hemelrijk op het congres (foto Eric Krebbers)
Er bestaan mensen die samenzweren, en complotten zijn er altijd geweest. Dat leidt geen twijfel. Wat echter niet bestaat is hét wereldcomplot, een grote wereldwijde en al eeuwenlang durende samenzwering die de geschiedenis bepaalt. Het is van wezenlijk belang om een onderscheid te maken tussen enerzijds mogelijke en concreet bestaande complotten en anderzijds de mythe en ideologie van een wereldsamenzwering. De uiteindelijke oorzaken van onrecht moeten sowieso niet gezocht worden in complotten, maar in het kapitalisme, het patriarchaat en het racisme. Ideologieën die draaien om samenzweringen zijn niet progressief, maar rechts-populistisch.

In plaats van zich te organiseren en te strijden tegen onderdrukking, uitbuiting en uitsluiting, beperken de meeste samenzweringsdeskundigen zich tot thuis achter de computer fantaseren over complotten. Ze schrijven verheven over de vrijheid van meningsuiting en "de morele noodzaak van het zoeken naar de waarheid". Die waarheid zou de vermeende geheime machthebbers namelijk als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. De meesten doen het voorkomen alsof ze argeloze burgers waren die op een dag met een aantal ongerijmde "feiten" geconfronteerd werden, vervolgens op onderzoek zijn uitgegaan en toen een samenzwering ontdekt hebben. In werkelijkheid blijken ze vrijwel stuk voor stuk al lang van te voren overtuigd van het bestaan van een wereldsamenzwering. Ze grijpen grote gebeurtenissen als 9/11 simpelweg aan om hun gelijk te halen. Daarbij wordt er door de meeste conspiracynuts maar bitter weinig onderzocht, en des te meer van elkaar nagepraat en overgeschreven.

Anti-imperialisme

Het komt regelmatig voor dat linkse activisten meegaan in het denken van de rechts-populistische samenzweringsdeskundigen die hun wantrouwen tegenover de machthebbers lijken te bevestigen. Maar de verhalen van conspiracydenkers zijn vaak niet meer dan verwaterde versies van het toch al simpele wereldbeeld van anti-imperialistische communisten. Die grossieren traditioneel in uitgebreide analyses van de wereldwijde machtsverhoudingen tussen arme en rijke landen, en samenzweringsdeskundigen bouwen hun luchtkastelen op van hen geleende en elders bijeengeschraapte kleine splintertjes informatie. Veel anti-imperialisten en samenzweringsdeskundigen gaan uit van een goedbedoelende, onschuldige en meest onwetende wereldbevolking die wordt onderdrukt en misbruikt door een vermeende piepkleine, kwaadaardige, parasitaire en vaak perverse elite. Die zou overal "tentakels" hebben en achter de schermen de macht uitoefenen in Amerika en Israël. Die twee landen worden dan ook vaak aangewezen als de grote boosdoeners. Zoals te verwachten werd er op de conferentie uitbundig geklapt toen een van de sprekers zei dat Amerika "een fascistisch land" is.

De Frontier Bookshop in Amsterdam
Deze hele denkstructuur is potentieel antisemitisch. Vervang namelijk het begrip "elite" in de samenzweringsideologie door "de Joden", en klaar is het klassieke antisemitische wereldbeeld. Een flink aantal van de samenzweringsdeskundigen, en helaas ook sommige anti-imperialisten, menen inderdaad dat die vermeende door en door slechte elite voornamelijk uit Joden bestaat. Waarschijnlijk uit tactisch oogpunt sprak geen van de op het congres aanwezige deskundigen over "de Joden". Wel citeerden en prezen ze bekende antisemieten. Ook klapte het publiek wel erg uitbundig toen een bezoeker zei dat Hezbollah liet zien hoe het moest. Zoals bekend is die organisatie door en door antisemitisch. Het samenzweringsdenken maakt via een achterdeur de weg vrij voor antisemitisme.

Pim Fortuyn

Tot halverwege de jaren 90 was het samenzweringsdenken in Nederland nog een relatief marginaal verschijnsel, met enkele deskundigen die meest Engelstalige blaadjes en video's verspreidden en onder meer aandacht probeerden te krijgen via vrije radio's.(1) In 1995 werd echter de Frontier Sciences Foundation opgericht. Die begon met het tweemaandelijkse blaadje Frontier 2000 dat inmiddels uitgegroeid is tot het professioneel ogende Frontier Magazine. Daarna opende men in Amsterdam een eigen boekhandel, de Frontier Bookshop. Met de neergang van links en de opkomst van het rechts-populisme (2) via onder meer Pim Fortuyn kreeg het samenzweringsdenken in Nederland volop de ruimte, vooral op internet. De dood van PvdA-er Van Traa en de moorden op Fortuyn en Sévèke werden zo aanleiding voor ontelbare samenzweringstheorieën. In het ideeëngoed van Pim Fortuyn stonden "de politici met hun achterkamertjes" centraal, en sommige van zijn rechts-populistische navolgers lijden aan een aan paranoia grenzende conspiracy-waan. Het is ook een teken des tijds dat de samenzweringsromans van Dan Brown (3, 4) stuk voor stuk bestsellers zijn geworden.

Na 9/11 nam het conspiracydenken in de VS een enorme vlucht en dat enthousiasme waaide al snel over naar Nederland, hoewel de eerste jaren nog vrijwel uitsluitend op internet. Dat veranderde na de eurotour van de Amerikaanse samenzweringsdeskundige en multimiljonair Jimmy Walter die op 20 mei 2005 ook Nederland aandeed voor een lezing. Naar eigen zeggen heeft hij wereldwijd al meer dan 4 miljoen dollar in de beweging gestoken. Overal beginnen de samenzweringsdeskundigen zich nu te organiseren, en zo werd hier de organisatie DKNWZ opgericht. Dat organiseerde sindsdien in het land enkele bijeenkomsten. Hun collega's van "Onderzoek 911" organiseerden op 20 mei 2006 zelfs een workshop op het progressieve Nederlands Sociaal Forum. Daar luisterden maar liefst 70 bezoekers naar de onwaarschijnlijke verhalen van deskundige Arjen Kamphuis. Als voorlopig hoogtepunt maakte DKNWZ op de Utrechtse conferentie bekend dat men werkt aan de oprichting van de Partij voor de Waarheid (PvdW).

Reïncarnatie

Beeld uit de film over de satanische rituelen in Bohemian Grove
Volgens beoogd PvdW-lijsttrekker Jan van Aken ging het "niet langer tussen links en rechts", maar was het nu tijd voor "radicaal gezond verstand". Hij zei af te willen van het "top-down" pyramidemodel van de samenleving, maar keerde zich tegelijk nadrukkelijk tegen een "bottom-up" model en "een revolutie". Naast heropening van het 9/11-onderzoek eiste de PvdW onder meer een einde aan de aantasting van de privacy, en bescherming van klokkenluiders. Naast deze redelijke punten, kaartte Van Aken ook het probleem van de vermeende "overbevolking" aan. Hij gaf daarbij niet aan welke mensen er volgens hem teveel zijn.

Een vooraanstaand DKNWZ-lid is Albert Toby, een volkomen paranoïde "reïncarnatietherapeut". Die deed in Utrecht alsof hij ieder moment naar Guantánamo Bay ontvoerd zou kunnen worden. "Het script voor 9/11 komt zo uit Hollywood", wist Toby, en de kippengriep zou ook al door de Amerikanen ontwikkeld zijn. Om zijn verhaal te ondersteunen vertoonde de bange therapeut onder meer een stuk uit de Amerikaanse tv-serie Boston Legal. Hij sloot af met een videoclip getiteld "Inside Job" waarin citaten van de Britse antisemitische conspiracyfreak David Icke (1) te zien waren. De clip was gemaakt door weer een andere deskundige: Rick Egen. Die promoot via zijn website allerlei video's over "de illuminati".(4) Een van die video's werd overigens ook in de pauze van de conferentie vertoond. Daarin werd beweerd dat de familie Bush samen met andere leiders en rijken satanische rituelen uitvoeren in Bohemian Grove bij San Francisco. Daar zouden namaak- of zelfs echte kinderen geofferd worden aan de god Moloch. Ook zouden mannelijke sekssterren uit Hollywood besteld worden voor homoseks met de aanwezige wereldleiders. De symbolen van deze groep zouden ook terug te vinden zijn bij de Olympische Spelen en zelfs bij de nazi's in de Tweede Wereldoorlog. En zo ging het nog even door. Samenzweringen, illuminati, perverse elites en rituele kindermoorden, het zijn allemaal bekende antisemitische thema's.

Mossad

Hoofdattactie op de conferentie waren natuurlijk de buitenlandse gasten. De Amerikaanse libertariër Rick Siegel sprak over een al duizenden jaren durende samenzwering van families en bedrijven met overal "tentakels". Volgens hem werd een van de WTC-torens neergehaald met een atoombom. Van de partij was ook de Duitse ex-minister Andreas van Bülow, bekend van twee boeken over geheime diensten. Volgens hem zijn niet alleen de aanslagen van 9/11 het werk van de geheime diensten, maar ook die in Londen, Bali en Madrid, en zelfs die van de extreem-rechtse Timothy McVeigh in Oklahoma City. In 1998 schreef Von Bülow al dat hij ontdekt had dat allerlei wereldwijde ontwikkelingen gestuurd worden via geheime operaties van de CIA en de Mossad. Zo'n 50 landen zouden daarvan al het slachtoffer geworden zijn. Later schreef hij insinuerend over 9/11 dat het "statistisch gezien opvallend" was dat er zich maar "één Israeli onder de slachtoffers" in het WTC bevond. In allerlei media was eerder al beweerd dat de Mossad tevoren 4.000 Joden gewaarschuwd had voor de aanslag. In werkelijkheid schijnen er 5 Israëli's en een paar honderd Joden te zijn omgekomen.

Daan de Wit interviewt Andreas von Bülow (foto Eric Krebbers)
Vanzelfsprekend was ook geldschieter Walter zelf aanwezig. Volgens hem zijn er in werkelijkheid helemaal geen vliegtuigen in de torens gevlogen. Dat zou een mediatruc geweest zijn. Verder vertelde hij over het warme onthaal dat hem overal ter wereld ten deel valt als hij komt onthullen dat de CIA en de Mossad achter de aanslagen zitten. Zijn belangrijkste fan was toch wel de Maleisische premier Dato Seri Mahatmir. Die zei in 2003: "De Joden beheersen tegenwoordig via hun stromannen de wereld. Ze laten anderen voor zich vechten en sterven." Volgens hem "bedachten en bevorderden ze het socialisme, communisme, de mensenrechten en democratie, opdat het onjuist zou lijken om hen te vervolgen, en opdat ze gelijke rechten hebben als anderen. Met deze rechten hebben ze nu de controle over de machtigste landen gewonnen." Mahatmir wil dat moslimlanden zich ontwikkelen om van Israël en de Joden te kunnen winnen.

Walter nam het op de conferentie ook op voor de Iraanse president Ahmedinejad. Die zou niet echt een antisemiet zijn, maar het slachtoffer van een foute vertaling. Verder nam Walter het westerse kranten kwalijk dat ze de antisemitische cartoons niet publiceerden die gemaakt zijn in antwoord op de omstreden Mohammed-cartoons. Vervolgens zette hij ook nog een onnavolgbare boom op over de holocaust. Die is echt gebeurd en was vreselijk, zei hij, om daar vervolgens toch wat aan af te doen. Hitler was volgens hem namelijk niets bijzonders omdat de Joden al 20 eeuwen vervolgd werden. Op zijn website verwijst hij in dat verband naar een vage christenfundamentalistische site, en voegt hij er nog fijntjes aan toe dat de Japanse kampen in de Tweede Wereldoorlog toch veel erger waren.

De feiten

Wat er daadwerkelijk precies is gebeurd bij de aanslagen van 11 september 2001 is moeilijk tot in detail vast te stellen. Naast de officiële versie van de gebeurtenissen zijn er inmiddels ontelbare theorieën die elkaar vaak volkomen tegenspreken. Een overzicht daarvan is te vinden in de Wikipedia,(5) of bijvoorbeeld in het artikel "Raketten met vleugeltjes" (6) van NRC-journalist Karel Knip. Op de conferentie confronteerden de samenzweringsdeskundigen hun publiek met reeksen "feiten" die niet zouden stroken met de officiële versie van de gebeurtenissen. Van veel van die "feiten" is inmiddels door anderen alweer vastgesteld dat ze zelf niet kloppen.(7) Andere merkwaardige feiten blijken wel te kloppen, maar ondersteunen niet persé het idee van een samenzwering. Vaak zijn ze op een andere, veel meer voor de hand liggende manier te verklaren. Maar daar willen de meeste conspiracydenkers niets van weten. Ze maken hun publiek wijs dat "de feiten" voor zichzelf spreken en alleen via hun eigen conspiracy-ideologie betekenis hebben.

Robin de Ruiter op het congres (foto Eric Krebbers)
Een van de Nederlandse sprekers was internetjournalist Daan de Wit, alias Daan Speak. Die beweerde onder meer dat familieleden van Bush in de beveiligingsbranche zitten en zelf vooraf explosieven hebben aangebracht in de WTC-torens om ze te laten instorten. De Wit benadrukte meerdere keren dat 9/11-onderzoekers niet moeten gaan speculeren. "Hou je bij de feiten, anders word je weggezet als conspiracyfreak. Als ze je kunnen pakken op iets kleins, dan zullen ze het doen. Ze willen je monddood maken", zei hij. Volgens vrijwel alle sprekers zou de pers samenzweringsdeskundigen stelselmatig negeren om politieke redenen. Dat de meeste serieuze journalisten simpelweg geen zin hebben om ongefundeerde krankzinnige ideeën te publiceren komt niet in hen op. De zotste theorieën krijgen meestal de minste aandacht, maar dat toont voor de betreffende conspiracyfreaks alleen maar aan dat ze de waarheid kennelijk dicht genaderd zijn. "Hou je eigen geloof voor je", adviseerde De Wit, en roep niet direct dat 9/11 een "inside job" was. Maar begin met kleine feitjes en introduceer geïnteresseerden vervolgens stapsgewijs in de wereld van de samenzweringen.

Maar zelfs die kleine zogenaamde "feitjes" leiden voor wie even logisch doordenkt tot absurde conclusies. Wie moeten er wel niet allemaal in het complot gezeten hebben als Walter gelijk heeft en er werkelijk geen vliegtuigen in de WTC-gebouwen zijn gevlogen? Andere samenzweringsdeskundigen beweren dat het vierde en uiteindelijk neergestorte vliegtuig zo hoog vloog dat de inzittenden nooit met hun mobieltjes naar hun familie gebeld kunnen hebben. Als dat "feitje" waar zou zijn, wie hebben er dan gebeld? Of zitten alle familieleden ook in het complot? En waar zijn al die passagiers dan gebleven? Reïncarnatietherapeut Toby op een bijeenkomst eind mei 2006: "Als ze een opname van 10 seconden van jouw stem hebben, kunnen ze je alles laten zeggen wat ze willen." Op de vraag naar het lot van de passagiers, of die bijvoorbeeld geëxecuteerd zijn, antwoordde hij toen: "Het zou kunnen. In het WTC zijn duizenden mensen om het leven gekomen."

Ideoloog

De organisatie wilde het kennelijk toch niet alleen bij "de feiten" houden, want tegen het einde van conferentie kreeg Robin de Ruiter (8) ruim tijd om zijn theorieën uit de doeken te doen. Deze door en door antisemitische christenfundamentalist werd gepresenteerd als de grote ideoloog van de Nederlandse 9/11-beweging. Uitgebreid vertelde hij hoe enkele machtige families wereldwijd achter de schermen de touwtjes in handen hebben. Volgens zijn boeken zijn die families joods en leeft de Satan in hun midden, maar dat vermeldde hij op de conferentie wijselijk niet. Zijn boek "De 13 satanische bloedlijnen" werd echter wel verkocht bij de stand van de Frontier Bookshop. Met zijn betoog sloot hij aan bij het anti-imperialistische en anti-globaliseringsverhaal over staten en volken die bedreigd zouden worden door "de globalisering", door "de nieuwe wereldorde, een grote fascistische politiestaat". Volgens De Ruiter zouden de Hezbollah "helden" zijn omdat die er tenminste wat tegen zouden doen. De christenfundamentalistische De Ruiter is inmiddels zowaar zelfs populair bij de communisten van het blad De Anti-fascist. De Ruiters boek "George W. Bush en de mythe van al-Qaeda" wordt door de redactie "sterk" aanbevolen.(9) In een e-mail aan De Fabel gaf een afdelingsbestuurder van de verwante NCPN aan de scherpe kritiek van De Fabel op de christenfundamentalist af te keuren. De Ruiters boek over Al-Qaeda zou volgens hem namelijk een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het linkse politieke bewustzijn. De Utrechtse afdeling van de NCPN maakte ook enthousiast reclame voor het Utrechtse congres en benadrukte dat De Ruiter er aanwezig zou zijn.(10)

Plaatje van de website van Daryl Bradford Smith. "Help us drown these rats", staat erbij.
Zeker niet iedereen, maar veel van de aanwezigen op het congres leken al grotendeels ingewijd in de geheimen van de conspiracybeweging. Er zaten ook diverse diehards tussen die zelfgemaakt materiaal verkochten of uitdeelden. Zo deelde iemand een folder uit waarin onthuld werd dat er in oktober in Libanon een kernexplosie zou gaan plaatsvinden. Hezbollah zou daarvan de schuld krijgen, maar de Amerikanen zouden de daders zijn. Met die "false flag" operatie zou men een oorlog met Iran willen rechtvaardigen en de komende Amerikaanse verkiezingen ten gunste van de Republikeinen willen beïnvloeden. Sommige sprekers hadden het over een komende "october surprise". Verder deelde de Belgische Simon van Reusel, gekleed in een t-shirt met de tekst "911 is een inside job", reclame-flyertjes uit voor de websites van de holocaust-ontkenners Eric Hufschmid en Daryl Bradford Smith. Bij navraag vertelde Van Reusel dat hij wordt geweerd van veel discussie-sites. Zijn favoriete site is nu opposingdigits.com, dat het antisemitische verzinsel "De Protocollen van de wijzen van Zion" promoot op de hoofdpagina. Hij was gedurende de conferentie voortdurend druk in gesprek met andere bezoekers, en ook zijn informatie leek in vruchtbare bodem te vallen.

Noten

Terug