De Fabel van de illegaal 63, maart/april 2004
Auteur: Harry Westerink
Dit is de korte versie van dit artikel. Klik hier voor de uitgebreide versie.
ChristenUnie: islam alleen in privé-sfeer
De ChristenUnie (CU) lijkt soms vriendelijker voor vluchtelingen dan het CDA. Daarom wordt de partij wel als "christelijk-sociaal" gezien. Maar de CU is principieel tegen zelfbeschikking en bestrijdt daarom alle verworvenheden van emancipatiebewegingen. "Een christelijke staat", dat is wat men wil, "het behoud van de Nederlandse cultuur" en "het herstel van het gezin".
De CU heeft 27 duizend leden. In 2003 kreeg de partij 200 duizend stemmen, goed voor drie Kamerzetels. De CU is in 2000 voortgekomen uit de GPV en de RPF. Dat waren afsplitsingen van de in 1879 opgerichte Anti-Revolutionaire Partij (ARP) die later zelf in het CDA opging. Grondlegger van "de anti-revolutionaire richting" was de negentiende-eeuwse conservatief Guillaume Groen van Prinsterer, die zich tegen de Franse Revolutie keerde. Die revolutie zou namelijk voortgekomen zijn uit "het ongeloof van mensen" en "het niet willen erkennen dat God oorsprong en doel van alle gezag is. Daarmee werd de weg geëffend voor de soevereiniteit van het volk en voor de uitbanning van God en godsdienst uit de publieke samenleving", aldus voormalig GPV-voorman Gert Schutte.(1) Groen was tegen "democratie" omdat dat "een ideologie van autonomie, vrijheid en gelijkheid" was.(2)
Het kwade
"De strijd tegen de idealen van de Franse Revolutie was echter geen bestrijding van de waarden van vrijheid en gelijkheid als zodanig", meent partij-ideoloog Roel Kuiper. Voor protestanten die vroeger vochten tegen katholieke overheersing "was vrijheid een groot goed geweest. Zij zochten bescherming voor de kerk van de reformatie. Vrijheid had hier de betekenis: God kunnen dienen naar zijn woord." (2) Het gaat de partij dus alleen om vrijheid voor de eigen stroming. Enige tijd lang heeft de CU gepraat met de conservatieven van de Edmund Burke-stichting die eveneens de verworvenheden van de Franse Revolutie afwijzen.(3) Beide pleiten voor "het gezin als hoeksteen van de samenleving", en wijzen abortus, echtscheiding, en homoseksualiteit af. Maar het seculiere karakter van het conservatieve gedachtegoed botste met de exclusiviteit die de CU-ers aan "Gods woord" toekennen.(4)
"Van Groen hebben we geleerd dat het enige onderscheid dat echt ter zake doet, is dat tussen geloof en ongeloof, tussen de partij die het gezag van God en zijn woord aanvaardt en de partij die dit gezag verwerpt. Dat onderscheid stelt alle andere politieke inkleuringen in de schaduw. Laat anderen maar bakkeleien over de vraag of de ChristenUnie links of rechts is, conservatief of progressief." (1) Voor de CU staat "de wet van God" centraal, zoals in "de Tien Geboden" samengevat. "De religieuze en morele claim van de wet van God gaat dieper dan de juridische. Dat is het grote verschil tussen christelijke politiek en liberale of conservatieve politiek." (5) De CU streeft naar een "christelijke staat" en een overheid die "de wet van God" als uitgangspunt neemt. Democratie zegt de partij niet veel. "Het is niet de meerderheid die beslissend is voor de vraag naar de betekenis (autoriteit) van de bijbelse geboden voor de publieke samenleving. Plato vroeg zich ook niet af of de Griekse bevolking instemde met zijn ideaal van de staat", zo onderstreept Kuiper het theocratische karakter van de CU.(5)
SGP
Volgens de CU zouden de geloofsgenoten van de SGP (6) te ver doorschieten. Die partij brengt "het theocratisch ideaal" nadrukkelijk in praktijk door vrouwen niet verkiesbaar te stellen en andersgelovigen minder rechten toe te kennen. Van de CU mogen vrouwen wel de politiek in. Men wil daar namelijk "niet een zijweg inslaan, die van het streven naar een christelijke staat het streven naar een theocratie maakt, waarin de vrijheid van godsdienst en van onderwijs wordt voorbehouden aan de eigen en verwante groeperingen", aldus Schutte.(1) "Als het gaat om de vrijheid van godsdienst gaan de wegen van SGP en ChristenUnie uiteen. De SGP wil wel vrijheid van geweten voor ieder, maar geen vrijheid van godsdienst. Het verschil tussen beide lijkt subtiel, maar is wezenlijk. Nederlanders die lid zijn van de hervormde kerk hebben in de ogen van de SGP meer rechten in de publieke samenleving dan moslims en hindoes. Kerken mogen gebouwd worden, moskeeën niet. Christenen mogen hun geloof openlijk beleven, moslims alleen in de privé-sfeer." (1)
"De christelijke staat" van de CU lijkt echter toch erg sterk op "het theocratische ideaal" van de SGP waarbij overheden handelen naar "Gods woord". Want "om zo'n overheid gaat het de ChristenUnie nu juist ook", schrijft Joop Hippe van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen in het CU-studieblad "Denkwijzer".(7) En de utopie van CU-ideoloog Kuiper bevestigt dat: "We gaan ervan uit dat godsdienstige groeperingen hun vrijheid mogen beleven in de particuliere sfeer, maar dat de openbare sfeer gestempeld moet blijven door de publieke gerechtigheid die teruggaat op bijbelse openbaring. Maar is het mogelijk bijvoorbeeld de islam op te sluiten op particulier terrein?" Het is dan ook logisch dat de CU met de SGP een lijstverbinding is aangegaan voor de komende Europese verkiezingen. De CU heeft overigens ook actie gevoerd voor een verwijzing naar de christelijke God in de Europese Grondwet om te benadrukken dat Europa van oudsher christelijk zou zijn en zou moeten blijven.
Tegen het CDA zegt de CU dat men meer exclusiviteit moet claimen voor "de bijbelse geboden" en minder rekening moet houden met "de multiculturele samenleving". Volgens voormalig CU-campagneleider Joël Voordewind is het tijd om "het roer nu radicaal om te gooien en de volgende campagne ons alleen nog maar te richten op de machtsvraag en waarom mensen toch op de ChristenUnie moeten stemmen en niet op het CDA." De belangrijkste reden: "De CU laat zich alleen vertegenwoordigen door christenen, het CDA ook door andere religies, lees moslims, hindoes en boeddhisten." Om dit soort verschillen "scherp neer te zetten, zullen we veel meer en veel feller in de aanval moeten gaan." (8) "Stem niet op een partij met moslims erin", als nieuwe leus?
Nationalisme
De CU gaat prat op "de Nederlandse cultuur" en verheerlijkt de monarchie en een verondersteld roemrucht christelijk verleden van Nederland. "Onderliggende waarden" van "ons nationale leven" zouden "redelijkheid, inschikkelijkheid, billijkheid, communicatief vermogen en wederzijds respect" zijn. De partij betreurt het dat "Nederland geen sterke traditie heeft als het gaat om een directe overdracht van morele waarden en overtuigingen van de zijde van de nationale overheid". In het kader van het "normen en waarden"-debat wil de CU paal en perk stellen aan "het doorgaande individualisme" in de samenleving door "de duurzame sociale structuren van kerk, gezin en staat" een grotere rol toe te kennen als zedenprekers.(5) De Goudse CU-wethouder Piet van der Sluijs heeft alvast "gouden stadsregels" opgesteld, zoals "intimiderend rondhangen is a-sociaal", "spreek Nederlands, dan begrijpen we elkaar", "respecteer elkaar altijd", "pest, plaag en discrimineer niet" en "agenten zijn er voor ons allemaal, respect graag". Maar hoe zijn mensen te respecteren die anderen discrimineren? En getuigt het wel van respect om anderen te dwingen altijd Nederlands te spreken? En zijn agenten op illegalenjacht er wel voor iedereen? Helaas hebben al meer dan 100 gemeenten belangstelling voor het CU-project getoond.(9)
Op landelijk niveau heeft de CU onlangs het "doe normaal"-project gelanceerd. Met het "ik doe normaal!-bevel" als "strafrechtelijke maatregel waarmee iemand wordt verplicht om zich gedurende een bepaalde periode te onthouden van a-sociaal gedrag". En een "ik doe normaal-contract" waarmee "overlastplegers beloven dat zij zich gedurende een overeengekomen periode beter zullen gedragen". Het gaat om aanvullingen op preventief fouilleren en cameratoezicht, omdat de politie niet voldoende bevoegdheden zou hebben om "a-sociaal gedrag" tegen te gaan.(10) Het gaat de CU overigens uitsluitend om "a-sociaal gedrag" van "hangjongeren" en niet van bijvoorbeeld bedrijven die het milieu vernietigen.
Elfstedentocht
Hoewel men zelf het gezin als hoeksteen van de samenleving ziet en abortus, echtscheiding en homoseksualiteit afwijst, meent de christelijke partij dat patriarchale machtsverhoudingen alleen bij de islam voorkomen. "Minder begrip is er voor de incidenten waarin sprake is van bloedwraak en afrekeningen binnen de eigen gemeenschap. Ook de visie op vrouwen en de huwelijkspraktijk, waarin patriarchale patronen doorwerken, kan niet op publieke bijval rekenen." Tegenover "allochtonen" zouden daarom juist "de Nederlandse tradities en praktijken" benadrukt moeten worden, zoals "prinsjesdag, de elfstedentocht, christelijke feestdagen, het Wilhelmus, en de zondag". En "de neiging tot consensus en de afkeer van het gebruik van geweld om onderlinge meningsverschillen te beslechten", en "waarden als arbeidzaamheid, gelijkwaardigheid van man en vrouw, publieke verantwoordelijkheidszin, godsdienstige verdraagzaamheid, moreel besef." (5) "Waarden" waarmee "allochtonen" volgens de CU allemaal minder bekend zouden zijn.
"Opkomen voor de vreemdeling is een christelijke plicht", stelt het verkiezingsmanifest "Samen leven naar bijbelse waarden".(11) "Voor politieke vluchtelingen of mensen die om hun godsdienst worden vervolgd, moet er een wijkplaats zijn, anders zouden wij meewerken aan hun onderdrukking." Zulke zinnen doen de CU "christelijk-sociaal" of zelfs "christelijk-links" lijken. Maar de tekst gaat verder: "De opvang van vluchtelingen en de toetsing van asielaanvragen moet plaatsvinden in de regio waar vluchtelingen vandaan komen. Nederland kan niet onbeperkt mensen opnemen." (11) De CU sluit zich ook bij andere trends aan. Als sluitstuk van het uitrookbeleid wordt tegenwoordig "vrijwillige terugkeer" gepromoot.(12) "Goede terugkeerprogramma's kunnen een moeizame terugkeer lichter maken. Asielzoekers hebben recht op snelle besluitvorming. En in de wachttijd mogen ze aan het werk of naar school, maar zonder sociale zekerheidsrechten op te bouwen. Wie mag blijven, moet inburgeren. Beheersing van het Nederlands en kennis van de Nederlandse cultuur en historie is een vanzelfsprekende eis."
Dieven
De CU waarschuwt voortdurend tegen "vergroting" van "de autonomie van individuen en groepen", zoals "de wijze waarop homoseksuelen hun "gelijke behandeling" hebben afgedwongen". Zonder enige "inschikkelijkheid" schrijft Kuiper: "De acceptatie van en liefde voor medeburgers hoeft nog niet te betekenen dat we instemmen met zijn of haar seksuele voorkeur, levensstijl of religieuze overtuiging. Het hoeft ook niet te betekenen dat we daar helemaal niets meer over zouden mogen zeggen." (2) De CU eist voor zichzelf het recht op om homo's en lesbo's te kunnen discrimineren. In 1996 kwam RPF-Kamerlid en later CU-fractievoorzitter Leen van Dijke in opspraak omdat hij homo's op een lijn had gesteld met dieven. Volgens de bijbel zou homoseksualiteit namelijk net als diefstal een zonde zijn. "Wij christenen hebben een geweldig kwalijke eigenschap ontwikkeld: we brengen ten onrechte gradaties aan in Gods geboden. Alsof je erg en minder erg hebt!", aldus Van Dijke.(13) Uiteindelijk sprak de rechter hem vrij, omdat de uitspraak was gedaan in het kader van een geloofsovertuiging. Zonder die context zou de uitlating wel een strafbaar feit hebben opgeleverd. Van Dijke verdient voor dit soort standpunten minimaal een "doe normaal!-bevel".
Harry Westerink
Noten